11
proizvodi na sat 20 litara ugljene kiseline; za isto vreme,
jedan gasni plamen proizvede 80 litara uglj. kiseline a to
znači 4 puta više nego što proizvodi jedan čovek. Kad
neko radi u sobi a svetli mu jedan običan gasni plamen,
onda se proizvodi toliko ugljene kiseline kao kad bi u
sobi bilo njih petorica. U tom pogledu stoji sa svim
drugojače sa električnom svetlošću. Električna svet-
lost može da postane sagorevanjem ugljena na vazduhu, (tu
dolaze takozvane „plamene lampe“ i „električne sveće”),
ili usijanjem ugljene ili platinske žice u bezvazduš-
nom prostoru (to su lampe „sijalice“) Prve se uzimlju
isključivo za osvetlenje ulica i vrlo velikih lokala,
a za obično kućevno osvetlenje služe sijalice. I evo
kako stoji gasno osvetlenje prema električnom u tom
pogledu:
Jedan gasni plamen od 10 sveća utroši 127 litara svetl. gasa na sat i proizvede 86 litara uglj. kiseline, potrošivši na to još 182 kub. metra vazduha.
Jedna električna plamena lampa od 100 gasnih pla- menova utroši 44 kub. metara vazduha i proizvede 22 litra ugljene kiseline. Dakle 100 puti jača svetlost električna utroši 4 puta manje vazduha od gasne sve- tlosti.
Što se tiča lampa sijalica, o trošenju kiseonika i proizvođenju ugljenene kiseline ne može biti ni go- vora, poštoje ugljena ili platinska žica hermetički za- tvorena u bezvazdušnu staklenu kuglicu, te u njoj svo- jim sijanjem svetli. Kao što vidite u hemijskom pogledu je velika razlika između te dve vrste osvetljenja. Dokle gasno osvetlenje troši kiseonik, t. j. ono što nama treba za naš život, dotle električna svetlost svetli bez vazduha. Pa zato je dakle sa hemijskog gledišta, električna svetlost daleko izmakla pred gasnom te joj se zato mora dati i prvenstvo nad gasnom svetlošću.
