njemu kao posada. Ali po svištovskom miru od 1791 godine Smederevo se vraća Turcima.
U samom početku prvog ustanka Srbi udare na Smederevo i načine sporazum sa Turcima. Ali kad Turci ubiju starešinu Smederevske nahije Đušu Vulićevića, napadne Karađorđe na grad i zauzme ga 8 novembra 1805 godine. I danas postoji veliki dud, pod kojim je zapovednik smederevskog grada, Muarem Guša, predao Karađorđu ključeve od grada. Po zauzeću Smedereva, ustanci su u njega premestili Praviteljstvujušči sovjet iz Bogovađe. Tu je Sovjet ostao sve do zauzeća Beograda 1806 godine, kada je premešten u Beograd.
Godine 1806 u Smederevu su vođeni pregovori između ustanika i portinog muhasila, radi utvrđivanja mira, poznatog u istoriji pod imenom Ičkov mir. Marta 1807 ti su pregovori prekinuti.
Septembra 1806 godine dolazi u Srbiju Dositej Obradović, da se stavi u službu slobodne Srbije. Te godine otvorena je u Smederevu i prva škola sa 15—16 đaka.
Januara 1811 godine jedan puk ruske pešadije dolazi u Smederevo, braći i saveznicima u pomoć. Tu je i prezimio. Mnoge pojedinosti o Smederevu i Smederevcima iz prvog ustanka čitalac će naći u Memoarima Antonija Protića, Smederevca, ministra finansija, čiji je rukopis izdala Akademija nauka i koji sadrži lepe opise junačkih dela onih Smederevaca, koji su pod Karađorđem vojevali kod Beograda, u Mačvi, na Suvodolu i drugde, i koji su širili međe slobodne otadžbine.
Nesrećne godine 1813 smederevski vojvoda Vujica Vulićević pređe skelom više Smedereva u Austriju, a Smederevo, kao i cela Srbija, ponovo dođe pod tursku vlast. Godine 1815, čim se čulo da Miloš Obrenović ide na Požarevac, dignu se i smederevski Srbi na oružje, načine šanac kod Kuliča, da preseku vezu između požarevačkih i smederevskih Turaka. Zatim se približe Đurđevom gradu i sateraju turke iz čaršije u grad. Čaršijom zagospodari Pavko Saraorac, a kod jezavske ćuprije utvrdi se Stojan Ćirković iz Krnjeva, koji pronađe negde i jedan Karađorđev top i tu ga ukopa. Srbi tako ostadoše gospodari u varoši a Turci u gradu.
7
