Moravički epitafi: Brezova
Moravički epitafi: Brezova su prepisi tekstova uklesanih na nadgrobnicima i kenotafima u selu Brezova (Opština Ivanjica).
Spomenik Stambolićima - Milanu (†1913) i Cvetku (†1913) (Bela crkva, porta)
- MILAN STAMBOLIĆ
- rezerni narednik vodnik I voda,
- 2. čete - I bat. 4. puka I poziva
- koi je poživijo 28. god.
- a pogibe na Štipu
- 18. juna 1913.
- braneći svoju otadžbinu.
- Pokojnik je bijo dobar
- i priznat građanin
- što je i ostalim
- za ugled i ponos služijo,
- po smrti ostavi oca, majku,
- ženu i dvoje nejako dece
- kao i ostalu robinu
- koi ga večito žale i oplakuju.
- Spomen ovaj
- svom dobrom
- i neprežaljenom sinu
- podigoše otac Ugren
- majka Perka,
- brat Vučić,
- supruga Anđa,
- sin Petar
- i sestre
- što mu mrtvom vence pletu
- Zorka, Vida
- i ostala rodbina.
Druga strana spomenika:
- Ova strana pokazuje
- CVETKO STAMBOLIĆ
- vojnik IV puka, 3. poziva
- koi poživi 45. god.
- a umre u Kumanovu
- meseca jula 1913. g.
- Pokojnik po smrti ostavi
- ožalošćene brata,
- ženu i 5-ro dece
- koi ga večito žale i oplakuju.
- Spomen ovaj podiže mu
- iz poštovanja
- brat Ugren,
- supruga Jevimija,
- sinovi Bogić sa braćom.
- Evo venca list se zeleni
- familijo moja kada umrem
- ti se seti meni,
- telo moje predaj majci zemlji
- pa po ovoj ladnoj napišite steni
- što budete saznali o meni.
Treća strana spomenika:
- IVKO
- od 1. godine
- sin Milovanov
- umro 14. oktobra 1910. god.
- Spomen podiže mu djed Ugren
- i majka Anđa.
- Milisav Avramović,
- k. rezac. Katići
Spomenik Velisavu Stišoviću (†1914) (Stišovići)
- Zbogom oče zbogom majko
- i nejaki sine
- ja se spremam na daleke pute
- od kuda vam nikad doći neću
- kod spomena upalite sveću.
- VELISAV STIŠOVIĆ
- ratnik II poz. 4. puka.
- U borbi sa Austrijancima
- u 37. godini na Kurjačici
- slavno poginu 10. okt. 1914. g.
- za slobodu otadžbine mile.
- Spomen mu podigoše sin Obren,
- otac Ilija, mati Gvozdenija,
- brat Milivoje,
- kćer Obrenija i žena Anka.
- Čuješ li me moje milo drago
- đe uzdišem i spomen ti pišem
- i za tobom gorke suze brišem.
- Ne mogu te prežališ mlada
- tvoj se Obren još u tebe nada.
- ANKA
- rođ. 1886. god. + 1922.
- RADOJE
- sin mu od 1. g.
- umro u 1909. g.
Spomenik Konstantinu Paunoviću (†1914) (Bela crkva, porta)
- Spomen
- KONSTANTINA KOJA PAUNOVIĆA
- iz Brezove,
- vojnik 2. čete 1. bat. 4. peš. puka I poz.
- koji je živio 29. g.
- a poginuo 7. avg. 1914. god.
- na Mačkovom Kamenu.
- Učestvovao je u ratovima
- od 1912. do 1914. g.
- Bog da mu dušu prosti.
- Ovaj spomen podigoše mu
- braća Radenko i Bojo,
- žena Andrijana, kćer Darina
- i sinovac Radul.
Spomenik Periši Paunoviću (†1914) (Bela crkva, porta)
- Spomen
- PERIŠA R. PAUNOVIĆA
- uviđenoga građanina
- iz sela Brezove
- kao vojnik I eskadrona
- II konjičkog puka Cara Dušana
- za slavu i slobodu
- svoje mile otadžbine
- slavno poginu u svoji 34. god.
- 5. ?. 1914. god.
- na položaju više sela Dobrića
- u Mačvi.
- Slava mu i rajsko naselje.
- Spomen podižu za navek ožalošćeni
- brat Aleksandar,
- supruga Magda sa malom kći Olgom,
- sna Nikolija, sinovac Luka
- i ostala rodbina.
Spomenik Budimiru Paunoviću (†1914) (Bela crkva, porta)
- Spomen
- BUDIMIRA PAUNOVIĆA
- iz Brezove
- uviđenog građanina
- koji kao vojnik II čete
- I bataljona 4. p. puka I poziva
- u svojoj 29. god.
- za slavu i slobodu
- svoje mile otadžbine
- slavno poginu 8. 11. 1914. god.
- na položaju kod Lazarevca.
- Slava mu i rajsko naselje.
- Spomen podiže
- ožalošćeni brat Aleksandar,
- sinovac Luka,
- snae Nikolija i Magda
- i ostala rodbina.
Spomenik Dragiši Paunoviću (†1916) (Bela crkva, porta)
- Priđi brate
- ne požali truda
- pročitaj spomen svoga druga
- DRAGIŠE P. PAUNOVIĆA
- iz Brezove
- vojnika III-eg mitraljeskog odelenja 4. puka
- koji junački podleže ranama
- boreći se protivu prokletih Bugara
- 10. 9. 1916. g.
- na Kajmakčalanu solunskom frontu,
- a podleže smrti usled teških rana
- 23. 9. 1916. g.
- u 21. god. svoga mlađ. života.
- Dušu ispusti u plemenitoj zemlji
- u varoši Bizerti
- gde će večito i daleko počivati
- od svojih roditelja,
- među svojim Srbima i Francuzima.
- Nije sudba htela da se vrati
- u zagrljaj svojim roditeljima
- nego nas ostavi da za tobom večito tugujemo.
- Za uvek ožalošćeni i ne utješeni roditelji,
- otac Proko, majka Nikolija,
- braća Jović, narednik Savo, sestra Julijana,
- sna Jela, sinovica Radmila i ostala rodbina.
Spomenik Ranku Šekeljiću (†1914) (Bela crkva, porta)
- Spomen
- RANKA J. ŠEKELjIĆA
- trgovački pomoćnik g. Beograda,
- a kaplar I esk. II Konjičkog puka Cara Dušana
- koi pogibe na Poževcu
- boreći se s Nemcima
- za Srpstvo i otadžbinu,
- u svoje mladosti 24. god.
- 8. ?. 1914. god.
- Bog da mu dušu prosti.
- Spomen podiže
- ožalošćeni otac Jovan,
- majka, braća i snaje.
Spomenik Stambolićima – Milovanu (†1904) i Stevanu (†1915) (Bela crkva, porta)
- Daleko od svojih milih i dragih
- dična mladost vene
- a crna zemlja za navek pokriva mene.
- MILOVAN M. STAMBOLIĆ
- iz Brezove
- akt. narednik 4. p. puka
- koji u svojih 32. god.
- umre 5. aprila 1904. g.
- u Beogradu
- i
- STEVAN
- brat mu
- kao ratnik 3-eg poz. 4. puka
- i dobar majstor
- u 46. g. umre u 1915. g.
- Spomen ovaj podigoše im
- ocu i stricu Mikailo
- i mati Dragina
- sa ostalom decom svojom.
- Izradi Milenko Nikolić
- iz Dobrača
Spomenik Kurćubićima – Dimitriju (†1915) i Miloju (†1916) (Bela crkva, porta)
- Spomenik
- DIMITRIJA M. KURĆUBIĆA
- iz Brezove
- vojnika II čete I bat. 4. puka 3. poziva
- koji je umro u Užičkoj vojnoj bolnici
- 15. II. 1915. god.
- gde je i sahranjen u
- 53. god. svog života.
- Bog da mu dušu prosti.
- Spomen podigoše
- supruga Ikonija ž
- sinovi Radoje Ljubiša i Bojo
- i unuk Petar.
Druga strana spomenika:
- Spomenik
- MILOJA D. KURĆUBIĆA
- iz Brezove
- vojnika 4. čete 3. bat. 4. puka I poziva
- koji pogibe u Evropskom ratu
- na Kajmakčalanu
- 6. sep. 1916. god.
- u najlepšem cvetu svoje mladosti
- u 23-oj god.
- Ostavi kosti u tuđini
- da mu svoji nikad doći ne mogu.
- Bog da mu dušu prosti.
- Spomen podigoše
- majka Ikonija,
- braća Radoje, Ljubiša i Bojo.
Spomenik Milivoju Đelkapi (†1914) (Bela crkva, porta)
- Priđi brate ne požali truda
- te pročitaj spomen svoga druga
- MILIVOJA R. ĐELKAPE
- iz Šarenika
- rez. narednika
- 3-eg prekobrojnog puka I poziva
- koji časno i primerno živi 32. god.
- a junački poginu 1. IX. 1914. god.
- na položaju Plandištu
- ukraj vode Drine
- braneći otadžbinu i narod stvoj.
- Slava mu za navek.
- Ožalošćena supruga Rajka
- i mali sin Radoje
- i sestre Ivanka i Jovanka.
Krajputaš Vujaševićima Stevanu (†1914) i Sretenu (†1889) (Vujaševići, Glavica)
- Oj putniče mili brate
- priđi ovom spomeniku mome
- i pročitaj ime moje
- i đe osta telo moje.
- STEVAN VUJAŠEVIĆ
- iz Brezove
- a ratnik I poz. 4. Puka
- koji u borbi sa Austrijancima
- na Mačkovu Kamenu
- u 22. g. slavno poginu
- 8. 9. 1914. g.
- za slobodu otadžbine mile.
- Spomen ovaj pokazuje i
- SRETENA VUJAŠEVIĆA
- živi 35. g.
- i kao trgovac poginuo od ajduka
- u Bukovima 1889. g.
- Spomen sinu i bratu podiže
- otac Mijailo i mati Stojana
- i sin D. V.
Spomenik Mutavdžićima – Ljubu (†1915) i Vlastimiru (†19??) (Mutavdžići)
- Ovaj spomenik pokazuje imena
- dva rođena brata pokoj.
- LjUBA I VLASTIMIRA MUTAVDžIĆA
- iz Brezove.
- LjUBO
- kao vojnik 2. čete I bataljona 4. puka
- poživi 32. god.
- a poginuo na položaju Kosmaju 1915. god.
- VLASTIMIR
- bivši (. . .)
- (tekst u potpunosti uništen)
Spomenik Radomiru Mutavdžiću (†1914) (Mutavdžići)
- MUTAVDžIĆ RADOMIR
- oficir Srpske vojske
- mitraljeska četa 4. puka.
- Pogibe 2. 9. 1914. god.
- na Krupnju
- braneći svoju otadžbinu
- u 25. godini života.
- Spomen podiže sinovac Milorad
- sa porodicom.
Izvor
[uredi]- Radivojević Dragutin M, Kamena kazivanja ratnika: moravički krajputaši, „Litopapir” Čačak, 1995.