Kosovska bitka (guslarski tekst)

Oj Slobodo junačko imanje

Gusle moje moje radovanje

Kad vas čujem sebi preko krila

Glas mi dođe durmitorskih vila

Laki prsti kad dodirnu strune

Glas Lazarev čujem đe još kune

Bez vašega jeka i leleka

Ej Srbin nema ranama lijeka

Od kako vas moja ruka uze

Koliko sam puta otro suze

Spominjući rane roda moga

Ni sam ne bi izbrojiti moga

Iako me rane roda bole

Ej zapjevaću kad me braća mole

Ej diže vojsku na Cara Lazara

Turski care Amurat Agapa

Sin Orkanov na Kosovo hita

I za vojsku Lazarevu pita

Komanduju vojskama istoka

Muratova dva sina visoka

Bajazita janičari paze

Suva trava kuda oni gaze

Ejub vodi akindžije ljute

Koji pale sijeku i mute

Murat vodi vezire i paše

A za njima po Azije jaše

Da Srbima zada veću muku

Vodi Murat tuku i mandžuku

Ej srpska vojska iz Kruševca kreće

Prati cara mrtve ratne sreće

Jezdi Lazar ispod časnog krsta

Nosi svoje nebo na tri prsta

Dan mu vidi oči suza pune

Žuri Lazar Kosovu i kune

Ko ne došo u boj na Kosovo

Za presveto ime Isusovo

I s narodom junački ne pođe

Za slobodu zlatnu da se bije

Ej suze svoje đece neka pije

Ko ne došo od srpskog plemena

Kapala mu rđa sa šljemena

Stidio se majčinog mlijeka

Od ljudi se krio dovijeka

Ko uteče iz svetoga boja

Trag mu klala vječno suza moja

Kad sjeknuše Lazareve kletve

Carski sebri ostaviše žetve

Podiže se motika i kuka

Neko jaše konja neko vuka

Prvi sebri što velmože hrane

Potekoše da slobodu brane

Vuci viju gavranovi graču

I đedovi s unucima kraču

Da Kosovo kostima bijele

Đe će carstvo sablje da dijele

Ej sve čestito na Kosovo ode

Časni sebri i časne vojvode

Sve se muško na oružje diže

I Lazaru na Kosovo stiže

Zlu noć prije Vidovoga dana

Ej da boj bije i dopada rana

Kad na konak srpska vojska pade

Na mekane kosovske livade

Konak dalje od Novog Pazara

Bojna svita banu kod Lazara

Uza noćni lahor sa glečera

Poče kleta Kosovska večera

Drhtala je Lazareva ruka

Od pogleda Miloša i Vuka

Dok zdravicu besjeđaše svoju

Čelnicima u Kosovskom boju

Reče da će pehar onom dati

Za kog zbore da će ga izdati

A kad pruži vino Obiliću

Miloš baci pehar Brankoviću

I ljutito car Lazaru reče

Ako bude živih sjutra veče

Viđeće se ko je izdajica

Ko klevetnik a ko uzdanica

Carska riječ kao sablja reže

O izdaji drugom zbori kneže

Kada mi je bilo sedam ljeta

Ovu sablju koja Vuku smeta

Svojom mi je rukom darovao

Silni što je silno carovao

Sablja moja od silnog Dušana

Sto puta je krvavo kušana

Vid bijeli sjutra neka vidi

Aj čije sablje Srbin da se stidi

To progrmi Obilić i ode

Za njim gorde odoše Vojvode

Lazar otrov zdravice uviđe

Kad Kosančić s Toplicom iziđe

Tri vojvode s večere odoše

U noć bojne konje obodoše

Aj prije sunca Lazar diže vojsku

Da je sredi za bitku kosovsku

Prvo razvi oklopnike carske

A za njima strijelce sebarske

Pa pred slavne oklopnike stade

Desno krilo Jug Bogdanu dade

Jugoviće prate koplja tanka

Kopljanika Jurišića Janka

Dade Vlatku bosansku konjicu

Sa njim posla Relju Krilaticu

Dodade im Živka od Homolja

Za njim krenu strijela najbolja

Ej ovčar Janko povede ovčare

Sa Kablara Ovčara i Šare

Da pomožu oklopnike teške

Ko ne jaše vuka stupa pješke

Za konjicom hrvatskoga bana

Mačonosca Paliže Ivana

Čelnik Musa mače vojsku Zete

Da arapsku konjicu presrete

Za barjakom iz Svete Tronoše

Mače Đorđe s Cera mačonoše

Ej Gračanici krenu od Zvečana

Mačva iza Iguman Stefana

Starac Kuzun Janjoš sa istoka

Od Resave i zlatnog Timoka

Pred sebrima krenu kaluđere

Oj zatočnike slobode i Vjere

Ban Strahinjić s Kosovcima ode

Da boj bije kraj Sitnice vode

Kad jeknuše zvona sa Dečana

Pusti Lazar u pravcu Čečana

Dukađince Leke kapetana

Prije kneza i prije ikoga

Krenu Miloš ne pita nikoga

Vodi Miloš u panciru borce

Dušanovu Gardu Černogorce

Obilića prati Zlopogleđa

Musić Stevan pokriva im leđa

Dade zetu Brankoviću Vuku

Oklopnika dvanaes hiljada

Da u sječu pusti iznenada

Kad najgušće bude i najteže

Čekamo te Vuče, reče Kneže

Krajimiru vjernome Vojvodi

Dade bojne jedeke da vodi

Orloviću naredi da pođe

Čim Knez Radič od Zahumlja dođe

Od Komova krenuše vukovi

Saviše se ovčarski lukovi

Zasijaše srpovi i kose

Orni sebri da žanju i kose

Da Kosovo široko raskose

U krvave i crne otkose

Podigoše koplja šake grube

Zaječaše rogovi i trube

A car Lazar mač diže visoko

Krst načini i kliknu ko soko

Ej za krst časni vitezovi krasni

Pa zagazi u sami cik zore

U duboko Muratovo more

Ej kad se prve sudariše ljese

Od sudara polje se zatrese

Zajauka zemlja od kopita

Poče vriska konja i koprita

Zastenjaše kosovski bregovi

Poviše se koplja i stegovi

Zarežaše mačevi na đorde

Smiješaše zube dvije horde

Konji konje zubima kidaju

Ranjenici zgaženi ridaju

Izlijeću rebra iz dolama

Oj kuda topuz ore i prolama

Vade oči ubojne strijele

Lete ćurci i čalme bijele

Gasnu oči odsječenih glava

Miješa se krv crna i plava

Srbi kliču Turci halakaju

Bezglavi se trupovi jakaju

U očima rasutim po polju

Aj krst i luna na nebu se kolju

Ej srpska teška oklopnica stupa

Turska laka konjica odstupa

Krv ustavi sunce na istoku

Da razgleda klanicu žestoku

Obrete se klin srpske gvardije

Usred turske srdite ordije

Probija se kroz ljese leševa

U panciru pratnja Miloševa

Miloš s gardom starih oklopnika

S kojom zgazi Turke kod Pločnika

Banu kroz krv do Gazimestana

Na kopljomet Muratovog stana

Kada Murat teški prolom viđe

Sa kurgana visokoga siđe

Te na paše i vezire viče

Ej kad iz mrtvih krvav Miloš niče

Sa handžarom blistavim ko voda

Bačen s konja Obilić vojvoda

Gazi kana viđe oro suri

Pa u njega bistri handžar sjuri

Pa Murata do grla raspori

Pade Miloš kad cara obori

Turska sablja kad Miloša šinu

Ej duša mu se u nebesa vinu

I Lovćenu poleće u podne

Iz ključeva krvi blagorodne

A kad začu Bajazit Agara

Turska sila da osta bez cara

Brzo prizva svog Ejuba brata

Pa ga srete sabljom iza vrata

Diže krunu iz očeve krvi

I postade car Bajazit Prvi

Pa halaknu rezervnu konjicu

Na umornu srpsku oklopnicu

Turske horde kivne i odmorne

Kidisaše na Srbe umorne

Janičarske đorde zalajaše

A vranovi poljem zagrajaše

Kad Bajazit munja silu krenu

Viđe Lazar kako u tom trenu

Poče bijeg bosanske konjice

Za vojvodom Vlatkom put Drenice

Tad Lazaru klonu morna ruka

Pa se ranjen ponada u Vuka

Da rezervne oklopnike pusti

I ustavi živi stijan gusti

Koji obruč oko Srba steže

Aj zalud češće pogleduje kneže

Kolju sablje a kolju mačevi

Sijeku se krici i plačevi

Oklopnici krvavi padaju

Još se Srbi u Vuka nadaju

Koji bješe turski rob postao

Krst izdao što je živ ostao

Brane kneza motika i kuka

Ranjen Lazar prokle zeta Vuka

Krvav vitez viteza klikuje

Stari Bogdan đecu dovikuje

Barjaktara Boška i Damjana

Milutina Stefana Jovana

Andrijaša Vojina Komnena

I najmlađeg nejačka Ognjena

Jugovići kriju ljute rane

Muški oca i svog cara brane

Kako Srpska sablja ljuće reže

Tako Turski obruč jače steže

Pod nogama crna krv klobuča

Traže Srbi izlaz iz obruča

Brane kneza od krajina bani

Škrguću im mači kovrdani

Kuda kolje Musa Arbanasa

Krvava će šenica da klasa

Srdit Srđa Zlopogleđa huče

Brani kneza i topuzom tuče

Ban Strahinjić Turke presijeca

Sabljom krivljom od mladog mjeseca

Aj kliče Boško osam svojih Brata

Otvorimo Srpskom Caru vrata

Sveti vide i Bogorodice

Kako snaga jedne porodice

Boško Jugov i njegova Braća

Srpsku nadu iz ponora vraća

Teški Alat po mrtvima gaca

Pjenu i krv preko sebe baca

Iz nozdrva Jugovinom duva

Gospodara od sabalja čuva

Pred kopljima sliježe kurjački

Po njem Boško polego momački

Krstaš mu se po Kosovu vije

Janičare razgoni i bije

Sja čelenka plavokosog vojna

U ruci mu bljeska sablja bojna

Plave oči sijeku strahotom

Plače nebo za muškom ljepotom

Nad kojom se vazdugi dan vrti

Crno oko ljubomorne smrti

Musić Stevan siječe i pjeva

Za Krst Časni đeco Vasojeva

Krilatica Relja od Pazara

Ćera turske đorde od Lazara

Presijeca čalme sablja tanka

Iz desnice Jurišića Janka

Turski jauk dopire do Meke

Od topuza kapetana Leke

Ovčar Janko strijelama bira

Zlatne čalme paša i vezira

Brani vjerni Krajimir jedeke

Janičare zbija u jendeke

Crkavaju konji pod Lazarom

Bije kneže krvavom gadarom

Krstaš barjak Pavla Orlovića

Brane koplja Janka Jurišića

Kroz krv sebri do pojasa gaze

I Lazara od Tatara paze

Gleda Lazar preko crnih šuma

Iščekuje Radiča od Huma

Zadnja kaplja srpske nade kanu

Kad u sječu dosta pozno banu

Kao vihor od oblaka grada

Pod komandom Oblačića Rada

Tri hiljade lakih konjanika

Da izbave kneza mučenika

Aj poče sjeći janjičare ljute

Krči Rade do Lazara pute

No uzalud i sječa i treska

Zalud kaplja u moru pijeska

Malo bješe uz Lazara ruku

Da nadkolju Tuku i Mandžuku

Zalud sebri i žanju i kose

Kolo srpske sreće rasulo se

Na zalasku Vidovoga dana

Krv istoči Srbima iz rana

Turci ljuće crn obruč stegoše

Najljepši se otkosi slegoše

Junačkoga srpskoga cvijeta

Krasni momci ovoga svijeta

Pade srpskog carstva kruta međa

Đe pogibe Srđa Zlopogleđa

Kada krstaš Orloviću klonu

U krv Janko Jurišić potonu

Kad se sruši Živko od Homolja

Zajecaše zvona s bogomolja

Poče zemlja krvava da jeca

Što padaju uz očeve đeca

Pored sina Toplice Milana

Ej pade lauš Kosančić Ivana

Još se jedan krastaš poljem vije

S Boškom brata ni jednoga nije

Bez braće mu konji prolijeću

Sokolovi bratski nadlijeću

Krvav barjak u Boškovoj ruci

Arlauču azijatski vuci

Još se nada sili da odoli

Kliče braću brani život goli

Teški kamen u srce mu siđe

Kad bez braće osam konja viđe

Bez Damjana kad viđe Zelenka

Poleće mu sa perjem čelenka

Pa se prosu duga kosa plava

Po očima ranjenoga lava

Bratsko srce u junaku svisnu

Kad Ognjenov krvav soko pisnu

Al još jednom ko bez krila soko

Aj srpski barjak podiže visoko

Sunce u krv kad poče da pada

Viđe Juga među devet nada

Jugovića pao bor do bora

Oko mrtvog borja mrtva gora

Dan krvavog oka gleda s Koma

Teški polog Jugovića doma

Krvave se suze još cijede

Starcu Jugu sa brade sijede

Iznad djece mrtve ruke širi

Otac što se sa smrću ne miri

Krilatica Relja kad poginu

Još Strahinjić bješe na đoginu

A kad njega kraj Sitnice vode

Dohvatiše žedne turske đorde

Te se mrtav povi preko konja

Srpska sablja sijevnu potonja

Pošto primi Bajazit Agara

Časnu glavu slavnoga Lazara

On s Kosova Jedrenu požuri

Kad nikoše kosovski božuri

Crvenije od srca cvijeće

To je zemlja zaždila svijeće

Junacima kojima i sada

Zmaj Obilić za oblakom vlada

Ej svakog ljeta kad božur iscvijeta

Miloš slazi i Kosovom šeta

S junacima bez mane i straha

Što s Kosova kroz oblake praha

S Obilićem sa krvave njive

Otidoše da vječito žive

U pjesmama koje kraj vatara

Aj poju strune Srpskije Guslara