Zakon o teritorijalnoj organizaciji i lokalnoj samoupravi (1994)
| Ovaj propis je prestao da važi! |
ZAKON O TERITORIJALNOJ ORGANIZACIJI
I LOKALNOJ SAMOUPRAVI
I - TERITORIJALNA ORGANIZACIJA
[uredi]1. Uvodne odredbe
[uredi]Član 1.
Ovim zakonom uređuje se teritorijalna organizacija opština i lokalna samouprava.
Član 2.
Područje opštine čine naseljena mesta odnosno katastarske opštine koje ulaze u njen sastav.
Granice opštine utvrđene su granicama katastarskih opština sa njenog područja.
Član 3.
Naziv opština, naseljenih mesta i katastarskih opština utvrđuju se zakonom.
2. Naseljena mesta
[uredi]Član 4.
Naseljeno mesto je deo područja opštine koje ima izgrađene objekte za stanovanje, osnovnu komunalnu infrastrukturu i druge objekte neophodne za zadovoljavanje potreba stanovnika koji su tu stalno naseljeni.
Član 5.
Naseljeno mesto može biti u sastavu samo jedne opštine.
Ha području jedne opštine dva ili više naseljenih mesta ne mogu imati isti naziv.
Član 6.
Naseljenom mestu može se dati naziv koji ima geografska, etnografska, istorijska i druga obeležja, kao i ime umrle znamenite ličnosti.
Član 7.
Vlada Republike Srpske (u daljem tekstu: Vlada) može promeniti naziv postojećeg naseljenog mesta utvrđenog zakonom, po prethodno pribavljenom mišljenju skupštine opštine.
Vlada određuje naziv novog naseljenog mesta, utvrđuje da je naseljeno mesto prestalo da postoji, po prethodno pribavljenom mišljenju skupštine opštine i o tome obaveštava organizaciju koja vodi registar naseljenih mesta.
Inicijativu za promenu naziva naseljenog mesta, određivanje naziva novog naseljenog mesta, odnosno za utvrđivanje da je naseljeno mesto prestalo da postoji, može pokrenuti zainteresovana skupština opštine i druga organi i organizacije.
Član 8.
Skupština opštine utvrđuje nazive za delove naseljenog mesta (ulica, trgovi), uz pribavljeno mišljenje ministarstva nadležnog za poslove urbanizma.
Član 9.
Evidencija naseljenih mesta, koja čine područje opštine, vodi se u registru naseljenih mesta.
U registar iz stava 1. ovog člana unose se naziv naseljenog mesta, opština i katastarska opština, datum i vrsta promene naziva naseljenog mesta i naziv i broj akta na osnovu koga je izvršena promena.
Član 10.
Opština je teritorijalna jedinica u kojoj građani ostvaruju lokalnu samoupravu u poslovima utvrđenim ustavom, zakonom i statutom opštine.
Obrazovanje novih opština, ukidanje i spajanje postojećih opština, izdvajanje pojedinih naseljenih mesta i uključivanje tih mesta u sastav druge opštine i promene sedišta opštine, vrši Narod-na skupština, po prethodnom mišljenju zainteresovanih skupština opština.
Član 11.
U Republici opštine su: Banja Luka, Bijeljina, Bileća, Bihać, Bratunac, Brod, Brčko, Višegrad, Vlasenica, Vogošća, Gacko, Glamoč, Goražde, Gradačac, Gradiška, Grahovo, Derventa, Doboj, Srbobran, Drvar, Zavidovići, Zvornik, Ilijaš, Ilidža, Jajce, Kalesija, Kalinovik, Ključ, Kneževo, Kozarska Dubica, Konjic, Kotor Varoš, Krupa na Uni, Kupres, Laktaši, Lopare, Lukavac, Ljubinje, Maglaj, Milići, Modriča, Mostar, Mrkonjić Grad, Nevesinje, Novi Grad, Novo Sarajevo, Olovo, Orašje, Odžak, Pale, Pelagićevo, Petrovac, Petrovo, Prijedor, Prnjavor, Rajlovac, Rogatica, Rudo, Sanski Most, Skelani, Sokolac, Srbac, Srbinje, Srebrenik, Srpska Kostajnica, Stari Grad, Stolac, Teslić, Trebinje, Trnovo, Tuzla, Ugljevik, Han Pijesak, Hadžići, Centar Sarajevo, Čajniče, Čelinac, Šamac, Šekovići i Šipovo.
Ovlašćuje se Vlada da utvrdi naseljena mesta koja čine područje jedne opštine, odnosno katastarske opštine koje ulaze u sastav te opštine, po prethodno pribavljenom mišljenju zainteresovane skupštine opštine.
Član 12.
Položaj, organizacija i međusobni odnosi organa opštine, kao i njihovi odnosi prema organima Republike utvrđuju se zakonom.
Član 13.
Područje grada, organi i nadležnost organa, finansiranje i konstituisanje opština uređuju se zakonom.
II - LOKALNA SAMOUPRAVA
[uredi]1. Osnovne odredbe
[uredi]Član 14.
Lokalna samouprava ostvaruje se u opštini.
Član 15.
U opštini se vrše poslovi od neposrednog interesa za građane utvrđeni ustavom, zakonom i statutom opštine.
Član 16.
Republika može zakonom poveriti vršenje po jedinih poslova opštini kada se na taj način obezbeđuje efikasnije i racionalnije ostvariva-nje prava i dužnosti građana odnosno zadovoljenje određenih potreba od neposrednog interesa za Republiku.
Pojedini poslovi se poveravaju zavisno od osobenosti privrednog i društvenog razvoja opštine i njenih materijalnih, tehničkih, kadrovskih i drugih mogućnosti da obavlja poverene poslove.
Član 17.
Opštine utvrđuju organizaciju i nadležnost svojih organa i službi, u skladu sa zakonom.
Član 18.
Građani učestvuju u vršenju poslova opštine na način utvrđen ustavom i statutom opštine.
Radi obezbeđenja uslova za što neposrednije vršenje poslova opštine, mogu se obrazovati mesne zajednice.
Način obrazovanja, poslova, organizacija i način finansiranja mesne zajednice uređuje se statutom i drugim aktima opštine.
Član 19.
Opštine međusobno sarađuju radi ostvarivanja svojih programa i planova razvoja, zadovoljavanja određenih potreba od zajedničkog interesa i rešavanja drugih pitanja.
U ostvarivanju saradnje, opštine mogu da udružuju sredstva, obrazuju zajedničke organe, organizacije i službe i preduzimaju druge zajedničke aktivnosti.
2. Poslovi opštine
[uredi]Član 20.
Opština, preko svojih organa, u skladu sa zakonom:
1) donosi program razvoja delatnosti za koje je nadležna, urbanistički plan, budžet i završni račun;
2) uređuje i obezbeđuje razvoj i obavljanje komunalnih delatnosti;
3) uređuje i obezbećuje korišćenje gradskog građevinskog zemljišta i poslovnog prostora;
4) stara se o izgradnji, održavanju i korišćenju lokalnih puteva i ulica i drugih javnih objekata od opštinskog značaja;
5) stara se o zadovoljavanju određenih potreba građana u oblastima: kulture, obrazovanja, zdravstvene i socijalne zaštite, društvene brige o deci, fizičke kulture, javnog obaveštavanja, zanatstva, turizma i ugostiteljstva, zaštite i unapređivanja životne sredine i u drugim oblastima od neposrednog interesa za građane;
6) planira zadatke i preduzima mere u slučaju elementarnih i drugih nepogoda u opštini i stvara uslove za njihovo otklanjanje;
7) izvršava zadatke i druge propise i opšte akte Republike čije izvršavanje je povereno opštini, obezbeđuje izvršavanje propisa i drugih opštih akata opštine;
8) obezbeđuje pružanje pravne pomoći građani-ma za ostvarivanje njihovih prava;
9) obrazuje organe, organizacije i službu za potrebe opštine i uređuje njihovu organizaciju i rad;
10) obavlja i druge poslove utvrđene ustavom i zakonom, kao i statutom opštine.
3. Opštinski prihodi
[uredi]Član 21.
Za vršenje poslova utvrđenih ustavom, zakonom i statutom, opštini pripadaju prihodi određeni zakonom.
Za zadovoljavanje potreba građana u opštini sredstva se mogu prikupljati na osnovu neposrednog izveštavanja građana u skladu sa zakonom.
Član 22.
Za vršenje poverenih poslova opštinama se obezbeđuju sredstva iz javnih prihoda prema kriterijumima utvrđenim zakonom.
4. Mesne zajednice
[uredi]Član 23.
U mesnoj zajednici građani mogu zadovoljavati i određene zajedničke potrebe koje sami utvrde.
Sredstva za zadovoljavanje potreba iz stava 1. ovog člana obrazuju se od:
1) sredstava građana koji oni udružuju neposredno putem samodoprinosa ili na drugi način;
2) dela sredstava koja za aktivnosti mesne zajednice izdvajaju zainteresovana preduzeća i drugi subjekti;
3) naknada za usluge i drugih prihoda koje svojim aktivnostima ostvaruje mesna zajednica;
4) prihoda opštine koje on ustupa mesnoj zajednici u skladu sa planovima i programima razvoja mesne zajednice odnosno opštine;
5) poklona i drugih sredstava.
Član 24.
Mesna zajednica ima svojstvo pravnog lica u pogledu prava i obaveza utvrđenih statutom i aktom o osnivanju.
5. Organizacija i rad organa opštine
[uredi]Član 25.
Organizacija i rad organa opštine uređuju se statutom opštine, odlukama i drugim propisima opštine u skladu sa ustavom i zakonom.
Član 26.
Kad opštinski organ ne vrši svoje poslove duže od tri meseca ili ih vrši na način kojim se ugrožavaju ustavna i zakonska prava građana odnosno teže oštećuje opšti interes, vršenje ovih poslova, u skladu sa zakonom, može preuzeti neposredno Vlada, odnosno organ koji ona odredi.
a) Skupština opštine
[uredi]Član 27.
Skupština opštine:
1) donosi statut opštine;
2) donosi odluke i druge akte;
3) donosi program razvoja delatnosti za koje je nadležna, urbanistički plan, budžet i završni račun;
4) raspisuje opštinski referendum;
5) raspisuje opštinske javne zajmove i odlučuje o zaduživanju opštine, u skladu sa zakonom;
6) osniva opštinske organe, organizacije i službe;
7) bira i razrešava predsednika skupštine;
8) bira i razrešava potpredsednika skupštine;
9) imenuje sekretara skupštine opštine;
10) vrši nadzor nad radom opštinskih organa i službi;
11) bira i razrešava predsednika i članove izvršnog odbora;
12) vrši i druge poslove utvrđene zakonom i statutom opštine.
Član 28.
Broj odbornika skupštine opštine utvrđuje se statutom opštine zavisno od broja birača u opštini i poslova koje ona obavlja.
Skupština opštine ima najmanje 25, a najviše 70 odbornika.
Odbornik ne može biti pozvan na krivičnu odgovornost, pritvoren ili kažnjen za izraženo mišljenje ili davanje glasa u skupštini.
Član 29.
Predsednik i potpredsednik skupštine opštine biraju se iz sastava odbornika na vreme za koje se biraju odbornici, ako pre isteka funkcije ne budu razrešeni.
Predsednik skupštine opštine organizuje rad skupštine, predsedava njenim sednicama i vrši druge poslove koje mu poveri skupština opštine.
Potpredsednik skupštine opštine obavlja poslove predsednika skupštine opštine u njegovoj odsutnosti i druge poslove koje mu odredi predsednik skupštine opštine.
Član 30.
Skupština opštine odlučuje većinom glasova od ukupnog broja odbornika na sednici kojoj prisustvuje većina od ukupnog broja odbornika, ako statutom opštine nije predviđena druga većina.
Član 31.
Skupština opštine može odlučiti da se pojedina pitanja iz njene nadležnosti iznesu na referendum.
Statutom opštine se utvrđuje u kojim slučajevima je skupština opštine obavezna da iznese određena pitanja na referendum.
Član 32.
Skupština opštine može obrazovati savete i komisije radi razmatranja i rešavanja pojedinih pitanja iz njene nadležnosti.
Za članove saveta i komisija, pored odbornika, imenuje se i određen broj građana.
Predsednik saveta, odnosno predsednik komisije imenuje se iz reda odbornika.
Članovi saveta i komisije imenuju se na četi-ri godine, s tim što mogu biti razrešeni i pre isteka toga roka.
Član 33.
Skupština opštine može za obavljanje određenih zadataka iz njene nadležnosti obrazovati povremena radna tela.
b) Izvršni odbor skupštine opštine
[uredi]Član 34.
Izvršni odbor skupštine opštine (u daljem tekstu: izvršni odbor):
1) stara se o izvršavanju odluka i drugih akata skupštine opštine;
2) predlaže način rešavanja pojedinih pitanja iz nadležnosti skupštine opštine, kao i akte koje ona donosi;
3) vrši nadzor nad radom lokalne uprave u opštini, poništava ili ukida akte lokalne uprave u opštini koji su u suprotnosti sa zakonom odnosno opštinskom odlukom;
4) vrši druge poslove utvrđene statutom i drugim propisima opštine.
Član 35.
Izvršni odbor bira skupština opštine. Izvršni odbor ima predsednika i najmanje dva člana.
Predsednik skupštine opštine ne može biti istovremeno i predsednik izvršnog odbora.
Predsednik i članovi izvršnog odbora biraju se na vreme na koje se biraju odbornici, s tim što mogu biti razrešeni i pre isteka tog roka.
Vlada može smeniti predsednika i članove izvršnog odbora ako oceni da je njihovim radom bitno povređen Ustav ili Zakon Republike Srpske.
Vlada će do izbora predsednika ili članova izvršnog odbora imenovati funkcionera ili rukovodećeg radnika iz republičkih organa koji će privremeno vršiti funkciju predsednika, odnosno člana izvršnog odbora.
v) Lokalna uprava u opštini
[uredi]Član 36.
Lokalna uprava u opštini;
1) neposredno sprovodi propise opštine, kao i zakone i druge propise čije je izvršavanje povereno opštini;
2) priprema nacrte odluka i drugih akata koje donosi skupština opštine i njen izvršni odbor;
3) vrši stručne i druge poslove koje joj poveri skupština opštine i njen izvršni odbor.
Član 37.
Radom lokalne uprave u opštini rukovodi sekretar skupštine opštine.
Sekretar skupštine opštine je istovremeno i sekretar lokalne uprave u opštini.
Za svoj rad i rad lokalne uprave u opštini sekretar skupštine opštine odgovara skupštini opštine, predsedniku skupštine opštine i izvršnom odboru.
Sekretara skupštine opštine imenuje skupština opštine na četiri godine.
III - PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
[uredi]Član 38.
Sredstva, prava i obaveze opštine iz koje se izdvajaju naseljena mesta i obrazuje nova opština rasporećuju se dogovorom između skupština tih opština.
Ako se ne postigne dogovor na način iz stava 1. ovog člana, odluku o tome donosi Vlada.
Član 39.
Preuzimanje i raspoređivanje određenog broja radnika lokalne uprave u novu opštinu izvršiće se dogovorom skupština opština, odnosno organa koje one odrede.
Ako se ne postigne dogovor na način iz stava 1. ovog člana, odluku o tome donosi Vlada.
Član 40.
Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaju da važe:
1) Zakon o područjima opština SRBiH („Službeni list SRBiH“, br. 47/62, 6/65, 14/66, 23/67, 3/70, 35/77, 31/78, 22/80, 33/90, 8/91 i 32/91);
2. Zakon o utvrđivanju naseljenih mesta i o izmenama u nazivima naseljenih mesta u određenim opštinama — prečišćeni tekst („Službeni list SRBiH“, br. 24/86, 29/86 i 33/90);
3. Zakon o ovlašćenju opštinskih skupština za utvrđivanje nadležnosti opštinskih organa za vršenje poslova određenih republičkim propisima („Službeni list SRBiH“, broj 24/68);
4) Zakon o načelima postupka obrazovanja mesnih zajednica („Službeni list SRBiH“, br. 22/81 i 8/91).
Član 41.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srpske“.
Broj 02-662/94.
31. maja 1994. godine
Predsednik
Narodne skupštine,
Mr Momčilo Krajišnik, s. r.
Vidi još
[uredi]Izvori
[uredi]- „Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 11/94