Марко Крале, Янкула и Секула детенце
Седнал Марко во ладна механа,
во механа, во Стара планина,
со онега Янкула войвода,
и покрай ниф Секула детенце.
Ядат, пият токмо три години, 5
слуга му бил Секула детенце.
Дошло време, брате, дошла коа,
се дояле, брате, се попиле;
думат, шестат Марко и Янкула,
кай да барат, благо да добият.
На Янкула вака Марко рекло:
- А, Янкула, верни мой другаре,
еве ние си сосафме благо.
Не остана пара половница,
за пиенье винце и ракьиа,
айде вака ние да сториме:
Секула е момче голобрадо,
да го лепо ние промениме
во една руба, руба девойчинска,
и в чаршиа да го извадиме.
Да го ние него продадиме,
доста благо ние кье земиме,
и Секула после нека бегат,
пак в планина той нека си дойди,
да ни служи вино ем ракьиа.
Тоа рекле и ми го сториле -
го однесле, за да го продаат,
во чаршиа тельали ми клале,
тельалите вака ми викаа:
- Се продаа бугарка девойка.
кой да сака неа да я купит,
цена му ет три тоари азно.
Що дочула влаинка девойка,
та отишла Секула да види,
го видела и го бендисала.
Тая него, Богме, го познало,
дека било мажко, а не женцко.
Що ми броя три тоари азно
и го купи Секула детенце.
Го однесе на високьи сарай,
та му слече тоа женцко руо,
му облече мажка руба златна.
Ама колку му заприлегало -
како кралче на поглед той беше!
Си го кладе влаинче до себе,
снадеваше да си го кьердоса.
Го държала до една недела,
го ранила и си го пояла.
Секула влаинче не милуа,
Секула руба не милуа;
той милуа каменна механа
во оная, бре, Стара планина,
той милуа Марка Кралевикьа,
да му служи она ройно вино.
Бог да бие Секула детенце.
що ми било тоа многу итро,
на вуйка си, Марка Кралевикьа, -
една нокь той от постела станал,
та остави младото влаинче
да си спие во мека постела.
Що попленил благо од влаинка
и ми влегло темна коньушница,
та си вявнал коня бедевиа
и излегло от портите надвор.
Пред портите арап ми вардеше;
Арап прашал Секула детенце
кай кье оди сега на полнокье...
Секула го него излагало:
- Кье си одам на еден панаир,
да е купам па влаинче руба,
за влаинче, Богме, и за себе.
Заверуа църна арапина,
го отпущи той да си отиди;
дупна коня оно да си оди...
Що откачил место за далеку,
влаинче се бърго разбудило,
и побара Секула до себе,
го побара и не си го нашла.
Рипна, завал, како полудело,
що изтърча надвор на дивани,
та викнало църна арапина.
Що го праша тая за Секула,
той му кажа, Секула излезе,
и му кажа, како го излага.
- Бърго, арап, да би ослепело,
явни коня и търчи по него,
да го фтасаш, назад да го вратиш,
назад живо ти да го донесиш,
оти после джуап кье ми даваш!
Явнал коня църна арапина
и се пущил, за да ми го фтаса,
овде, онде по бели друмои,
и го фтасал Секула детенце,
го потерал, назад да го врати.
Секула го убао пречекал,
що извадил сабя дипленица,
еднаж мавнал, глаа му отсекол;
и си зело од арапа коня,
та си пошол во Стара планина,
во оная каменна механа,
кай вуйка си Марко Кралевикьа,
да му служи вино и ракьиа.
Кога Марко Секула видело,
наче гърло она да сборуе:
- Дали, внучко, работа посфърши,
дали, внучко, влаинче излага?
Земи сега чаша чабурлиа,
да ни служиш вино тригодишно.
