PODGORICA
sna organizacija obuhvatio sela srednjevekovne podgorske župe.. L i t e r a t u r a: J. Cvijić, Osnove za geografiju i geologiju Makedonije i Otare Orbije, III (1911); J. Dedijer, Nova Srbija (1913); St. Novaković, Zakonski spomenici srpskih država srednjega veka (1912). V. Radovanović. PODGOR STRUMIČII, plannnska podgorina u južnom kraju Strumičkog Polja, na severnoj strani planine Belaspce. V R. PODGOR TETOVSKI, planinska pod.gorina u severnom kraju Tetovskog Polja. Nalazi ee pod jugoistopnom stranom Šar - Planine, iznad stare župe Doljeg Pologa, pred izlazom Vardara iz Tetovskog Polja i ljetovom nrobojnicon kroz klisuru Derven. V. R. PODGORA, selo u Dalmaciji, u oblasti dubrovankoj, srezu i opštini makarskoj; na Jadrapskom Moru, od Makarske 9 km k jutoistoku. Zaštićena od bure i severina planinom Biokovom (1.762 m), a otvorena toplim morskim strujama i vetrovima s mora, P. ima osobito blagu klimu, okolinu obraslu maslinicima i boricima, gde i narandža i limun i druge južne biljke dospevaju do potpune zrelostp. Divan prirodni položaj, blaga klima i balneološke oeobine sa 4 5 ° /o o sone .sadržine, čine P. ugodnim letovalištem i zimovištem i vrlo podesnim lečilištem za sve hereditarne dispozicije dece. Uz 60 vrela čiste i pitke vode ima i lekovito sono vrelo Klokun (kao Kisingen). U P. ima hotel Primordija, sa 2 moderne zgrade, i češko-primorski pansion. Kroz P. teče potok Vodenica, koji i za najveće suše malo opadne. Čuven je domaći proizvod ćilimova, U vrlo ukusnom narodnom stilu. Mala~ luka s novim lunobra.nom puna je većih i manjih .jedrenjača. U njoj prista.ju i parobrodi linije Makarska—Trpanj. Uz P. Je rt Ov. Tekle, kojn se daleko pružio u more, i sa svojnm tamnozelenim čempresima visoko odskočio nad lovršinom. Tu je groblje, u kome počiva vrli rodoljub, podgorski pustinjak don Mihovio Pavlinović. P. ima 2.351 stanovnika, rimokatoličku župu sa velikom p krasnom crkvom, pučku školu, uljarsku zadrugu i seosku blagajnu. L i t e r a t u r a : I. Sisarić, Podgora (Vijenac, 1923). J. Modestip. PODGORAČ, varošica u Slavoniji, u oblasti osečkoj, srezu našičkom, od Našica 10 vm (pravac) k istoku-jugoistoku. Leži u brežuljastom (136 m) rodnom kRaJU, na severnoj straggi Krstova,_ nedaleko od vode Vuke. Raskršće je drumova u Našice, u Osek i u (Bakovo. Ima 1.552 etanovnika, opštinsko poglavarstvo, ri— 417
mokatoličku župu, pučku školu (šuma.riju grofa R. Normana.), poštu i telegraf. P. se prvn put spominje 1299 u cisdravskom kraju baranjske županije, kao varoš 1407, kao grad (Kaštel) 1467. Vlastela su btlš Gorj1a.nski. 1532—'1686 P. je bpo u vlasti turskoj; pripadao je požeškom sandžaku. J. M-n. PODGORINA obuhvata gornje tokove Kolubare, Jadra i Tamnave. Sa Kolubarom ima 134 naselja. (V. Valjevska Oblaet.) L p t e r a t u r a : L>. Pavlović, .Kolubara i Podgorina (Naselja, 4). V. D. PODGORICA, varoš u Crnoj Gori, na utoku Ribnice u Moraču. Ima 8.727 stanovnika (1921). Delp se na staru i novu varoš. Stara varoš je s leve strane Ribnice do Morače. U njoj su dva krajas Varoš i Mićen. Varoš je starpje naselje, gde je bio grad; zahvata zapadni deo do Morače. Mićen je istočni. Varoš je bila opaoana viaoknm bedemom, na kome su bila troda vrata, za Zetski, Kučki i Malisorski Put. Kuće su zbp.jene, ograđene zidom, a ulice su uske. i krivudave. U trgovačkom kraju se održalo još nešto ćepenaka. U staroj P. ima pet džamija. Ba-jveća je Glavatovića, zidana. pred kraj 16 veka, p Adžp-pašnna, koju je, kao i Sahat-kulu, podigao, u drugoj polovini 18 veka, Adžn-paša Osmanagić. Većinu u staroj varoši čine muslimann. Nova varoš je s desne strane Ribnice, do brda Gornce, sa širokim i leppm ulicama. Podigla se od osamdesetih godvna prošlog veka, iza oslobođenja Zete. Ona se sve više šnri i napreduje. P. je staro naselje. Pod tim nmenom se pominje lrvi put oko 1330, a, vrlo često u 15 veku. Mesto Ribnica, u kome se rodio Nemalja, po svoj prilici je docnija. P. Za staru podgoričku crkvu pod Goricom, koju su Turci bilp srušili, pa je docnije obnovili, priča se, da. datpra iz vremena Nemanjića. P. je u vreme despota Đurđa bila gla.vno mesto u Zeti i sedište despotova naJgesnika, vojvode Altomana, pod kojim behu oblast grada Meduna p plemena Piperi i Vasojevići. Turci su se u P. nastappli u drugoj polovini 15 veka. I u ljihovo je doba P. bila znatna varoš. U početku 17 veka imada je ona. oko 900 domova, od kojnh većina hrišćanskih. Docnije se taj odnos izmenio, useljavanjem muolimana i prelaskom Orba u islam. U drugoj polovini 18 veka P. je bila centar borbe o prevlast između bosanskog i skadarskog vezira. — Pre oslobođenja (1879) u P. su muelimann bili u znatnoj većišg. Od tada se stanovništvo pzmenilo i udvostručilo; iselio se jedan deo muVli,m!ana. a P. je naseljavana iz okolnih plemena, tako da. ,je u njoj danas vnše pravoslavnih (6.613 duša), nego muslimana (1.608). Katolika ima 296. Stare i poznate pravo27
