Miloš Vojinović i lavi ognjeni
Uranila dva brata rođena,
Od Prizrena dva Vojinovića,
Jedno Mićo, a drugo Miloše,
Umili se i Bogu molili,
Pak debele konje opremili, 5
Opremili sebe i paripe,
Pak se rujna napojiše vinca,
Kad se braća vinca napojiše,
Od zemljice na noge skočiše,
I debele konje posjedoše,
Oćeraše na Šargan-planinu,
Kad su bili na Šargan-planinu,
Tu razviše svilena čadora,
A za čador konje privezaše,
Pak sjedoše rujno piti vince,
Vino piše dva bijela dana,
A mezete mesom srnetinom,
Momci love srne i košute,
Kad je treće jutro osvanulo,
Dok udari jeka niz planinu,
Prije zore i bijela dana.
Kolika je jeka niz planinu,
Sve povija jele i omare,
A sa njihe polijeću grane,
Dok evo ti lava ognjevita,
A za n>ime sedmoro lavčadi,
Ja kakva je ta ognjena zvjerka!
Kad ta zvjerka u planini rikne,
Sve sa gore polijeće lišće
Iz zuba joj sipa vatra živa,
Sasipa se na zemljicu crnu,
Sve po zemlji zapaljuje travu,
Kad to čuše dva Vojinovića,
Kada čuše i očim' viđoše,
Od toga se ljuto prepadoše,
Dobri im se konji potrgaše,
Hitro braća na noge skočiše,
Pak debele konje pohvataše,
Pohvataše, pa ih posjedoše,
Od bedrice sablje povadiše,
Na njih zvjerke juriš učiniše,
Tada reče Vojinović Mićo:
»O moj brate, Miloš čobanine,
Sad što ćemo od života svoga,
Udri, brate, sabljom zakovanom,
Bol>e nam je muški poginuti,
Nego danas ženski pobjegnuti.«
Dok zavika iz oblaka vila:
»Pobratime, Miloš čobanine,
Ne pripuštaj lav ognjene zvjerke,
Jer se sabljom udarit ne dade,
Već kamo ti sedefli strijela,
Što je tebi poklonila vila,
Kad si čuvo na Šarganu ovce,
Prinesi je oku i obrvi,
Ako tvoja dobra sreća bude,
Te pogodiš zvjerku ognjevitu,
Lasno ćete lavčad pogubiti,
Ako l' tvoja loša sreća bude,
Te ne zgodiš lav ognjenu zvjerku,
Oba će vas živa istrgati.«
Kad to začu Vojinović Mićo,
Prepade se, vesela mu majka!
Pa sve gleda kud će pobjegnuti,
Al' ne gleda dijete Miloše,
Miloš bješe srca junačkoga,
A momak se bješe naučio,
Po planini strijeljati jele,
I na njima sitne šišarike,
Pak poteže sedefli strijelu,
Koju mu je poklonila vila,
Kad je s njime na sastanku bila,
Prinese je oku i obrvi,
Zape lutke za zlatne tetive,
Lava gleda među oči žive,
Pršte njemu čelo načetvero,
A kad viđe sedmero lavčadi,
Pociknuše kajno jastrebovi,
Pak na njihejuriš učiniše,
Prepade se Vojinović Mićo,
Pak pod sobom povrati paripa,
Da pobjegne u jelovo granje,
A zavika Miloš čobanine:
»Mio brate, Vojinović Mićo,
Zar ćeš brata ostaviti svoga,
Svog milosna brata rođenoga,
Da ga kida lav ognjena zvjerka,
Na planini na dugoj poljani,
U te sam se, brate, pouzdao,
Jer sam čuo đe govore ljudi:
»Nema ljeta bez Đurđeva danka,
Nema brata dok ne rodi majka.«
Kad to začu Vojinović Mićo,
On zastavi pod sobom paripa,
Ne umije ni tamo ni amo,
Al' je Miloš srca junačkoga,
On poteže sablju zakovanu,
Pak potište pod sobom dorata,
Dočeka ga sedmero lavčadi,
Svi na njega juriš učiniše,
A Miloš se hitar dogodio,
Kako koje sabljom udaraše,
Na dvije ga pole prestavljaše,
Presiječe šestero lavčadi,
Pobježe mu sedmo niz planinu,
Pak pociknu kajno guja ljuta,
Kako lavče kroz planinu riče,
Sьe sa gore polijeće lišće,
Dok udari jeka isprijeka,
Niz planinu kroz goru zelenu,
Dok evo ti devet lavovića,
Svakom bjehu po dvije godine,
A jednome četiri godine,
Kome bijehu četiri godine,
Kud prolazi kroz tijesne klance,
Ispod sebe ukida kamenje,
A obara pod granama jele;
Kad to viđe vila nagorkinja,
Da će njojzi Miloš poginuti,
Razvi krila iz oblaka vila,
Pak poleće strmo niz planinu,
Dok doleće na Šargan-planinu,
Kad doleće Miloš čobaninu,
Zakloni se za jelu zelenu,
Pak poteže sedefli strijelu,
Ona gađa lav ognjenu zvjerku,
A gleda ga među oči žarke,
Đe ga gađa, tu ga i pogodi,
Pršte lavu čelo načetvero,
Čelo pršte, oči ispadoše,
Lavče pade u zelenu travu,
A doleće osmero lavčadi,
Na Milošajuriš učiniše,
Brani im se Miloš momče mlado,
Britkom sabljom u desnici ruci,
A zavika nagorkinja vila:
»Bogom, brate, Miloš čobanine,
Ne udaraj lave ognjevite,
Ne udaraj po debelu vratu,
Već udaraj noge po koljenu,
Nećeš li ih s nogu ukinuti,
Lasno ćeš ih onda pogubiti.«
Kad to začu Miloš čobanine,
Položi se po kon>u dorinu,
Spušti sablju do zelene trave,
A pod sobom zastavi dorina,
Kako koje lavče dolazaše,
A Miloš mu noge o's'jecaše,
Dok pogubi osmero lavčadi,
Dobar dorat Miloš čobanina,
Ne plaši se ognjevite zvjerke,
Već mu stao kajno kamen stanac,
Pa on gleda sve što Miloš radi,
Od jednoga kako dvoje gradi!
Kad je Miloš lave pogubio,
Otalen se natrag povratio,
Pak on dođe milu bratu svome,
Svome bratu Vojinović Miću,
Pak debele konje razjahaše,
Za jelike konje privezaše,
Objema se rukam' zagrliše,
Radosna se braća poljubiše,
Uz obraze s obadvije strane,
A najposlje među oči crne,
Đeno mi se sokolovi ljube,
Sve to gleda nagorkinja vila,
Iza jele, kroz jelove grane,
Pogleduje s obadvije strane,
Pak se savi Milošu u krilo,
Pobratimu Miloš čobaninu,
Pred njom Miloš na noge skočio,
Objema je rukam' zagrlio,
Zagrlio, pa je poljubio,
Uz obraze s obadvije strane,
Kajno svoju sestru od matere,
Nerođenu kajno i rođenu,
Pak sjedoše, te se odmoriše,
I rujna se vinca napojiše,
Pak debele konje posjedoše,
Bijela ih vila ispratila,
Pratila ih dva puna sa'ata,
Kad i trepi sa'at nastupiše,
Braća dobre konje zastaviše,
S posestrimom pak se oprostiše:
»Zbogom seko, nagorkinjo vilo
Zbogom pošli, moja braćo mila!«
Još je vila braću sjetovala:
»Braćo moja, dva Vojinovića
Kad budete na dno od planine,
Naći ćete zeleno jezero,
Tu je čador Selman Arapina,
Za čadorom mrka bedevija,
Bedevija od sedam godina,
Kod nje stoje četiri seiza,
Sve joj drže na sapima ruke,
Ako vaša dobra sreća bude,
Te Arapa kod vode ne bude,
Svratite se do vode jezera,
Te na vodi konje napojite,
Odmorite sebe i paripe,
Ako l" bude na vodi kobila,
Kod kobile četiri seiza,
Nemojte se, braćo, uvraćati,
Jer je muka mejdan dijeliti,
Sa Arapom sa crnim gavranom!«
To rekoše, pak se rastadoše,
Hitro braća konje oćeraše,
Dok siđoše na dno od planine,
Do jezera do vode studene,
Opaziše golema čadora,
Za čadorom mrka bedevija,
Kod nje stoje četiri seiza,
Pa joj drže na sapima ruke,
Kad viđeše dva Vojinovića,
Šćadijahu konje proćerati,
Opazi ih Vida čobanica,
Koju 'no je Arap zarobio,
Na planini čuvajući ovce,
Za čador joj kose privezao,
Kod nje sjede dvan'est čobanica,
Za čador im kose privezane,
Pak zavika Vida čobanica:
»Bogom, brate, Miloš čobanine
Zar ćeš svoje seke ostaviti,
Da nas ljubi Arapine crni,
Na sramotu i nama i tebi?«
Kad to začu Miloš čobanine,
Hitro vrati kosnata dorina,
Pak eto ga vodi i jezeru,
Kad on dođe bijelu čadoru,
Opazi ga Selman Arapine,
Pak zavika grlom bijelijem:
»Kaurine, Miloš čobanine,
Sad si došo đe peš poginuti.«
Pak on skoči od zemlje na noge,
A posjede mrku bedeviju,
Bedeviju od sedam godina,
Pa poteže sablju zakovanu,
A krvave oči iskolači,
Kad to viđe Vojinović Mićo,
Prepade se, vesela mu majka!
Pleći dade, pak bježati stade,
Al' mu Miloš bježati ne dade,
Već zavika grlom bijelijem:
»O moj brate, Vojinović Mićo
Zar ćeš brata ostaviti svoga?«
Kad to začu Vojinović Mićo,
Tadaj svoga povrati paripa,
Pak pogleda šta mu Miloš radi.
Sad da ti je stati, te gledati,
Kad s' naćera junak na junaka,
Crni Arap na Miloša mlada,
Na prvoj se vatri okresaše,
Svoja bojna koplja izlomiše,
A na drugoj perne topuzine,
A na trećoj sablje povadiše,
Stadoše se sabljam' udarati,
Sad da vidiš jada iznenada,
Kud udara Miloš čobanine,
Tuda vatra prosipa se živa,
Sasipa se na zemljicu crnu,
Sve po zemlji zapaljuje travu;
Kud udara crni Arapine,
Tuda crna proljeva se krvca,
Niz Miloša i konja dorata,
Saljeva se na zemljicu crnu.
Kad to viđe nagorkinja vila,
Da će njojzi Miloš poginuti,
Dok zavika vila iz oblaka:
»Pobratime, Miloš čobanine,
Vidiš oklop na Arapu crnu,
Ne udaraj njega po plepima,
Već udaraj po mišicam' ruke,
Nećeš li mu salomiti ruke.«
Kad to začu Miloš čobanine,
Zubom škri'nu, dok mu sablja sijnu,
Presiječe Arapove ruke,
Padoše mu u zelenu travu,
Tadaj Miloš prićera dorina,
Pak uhvati Arapina crna,
Uhvati ga za prsi junačke,
Pa ga svali s' mrke bedevije,
Oba s konja, u travu padoše,
Tu mu Miloš odsiječe glave,
Pak povrati pod sobom dorata,
Opera ga čadoru na vrata,
Đeno sjedi dvan'est đevojaka,
Među njima Vida čobanica,
Pak povede dvan'est đevojaka,
I đevojku Vidu čobanicu,
Sve pokupi Arapovo blago,
Pa dariva dvan'est đevojaka,
Svakoj dade po oku dukata,
Vidi dade tri oke dukata.
Ode Miloš, odvede đevojke,
Vesela mu dovijeka majka!
