Izdaja Grujičine ljube
Šator penje Novaković Grujo
U zelenu goru Romaniju,
Pod šatorom sjede piti vino;
Služi mu ga ljuba Anđelija
Kod njega je dijete Jovane — 5
Ludi Jovan od sedam godina.
Kad se Grujo nakitio vina,
Onda ljubi riječ besjedio:
"Anđelijo vjerna ljubo moja?
Počuvaj mi u planinu stražu, 10
Jer me sanak oborio ljuto."
To Grujicu ljuba poslušala.
Leže Grujo pod šatora svoga —
Anđelija sjedi pred čadorom,
Pa Anđuša sitan vezak veze, 15
Kod nje sjedi dijete Jovane.
No se gore prifatila tama
Ali tama nigda nije sama -—
No iz tame niče konjaniče
Na doratu konju od megdana; 20
Za njime je trideset turaka,
Dok se Turci bliže primaknuli,
Anđuša je okom pogledala,
Dok ugleda dobroga turčina
Na dorata konja od megdana, 25
Za njime je trideset Turaka;
Čim ga viđe poznade ga divno —
Da je glavom Krajiniću Mujo;
To Anđuši tvrdo milo bilo.
Pa mi sjedi sitan vezak veze 30
A ne hoće probudit Grujicu.
Kad se Turci bliže primakoše
Ugleda ih dijete Jovane;
Skoči Jovan da probudi Gruja
Al' ne dade Anđelija mlada, 35
No Jovana šakom udarila
Na obraz mu ranu načinila,
Ćaše Jovan da bježi kod Gruja
Al’ ga fata Anđelija mlada,
U to doba naljegoše Turci. 40
No besjedi Krajiniću Mujo:
"Božja pomoć Grujičina ljubo!"
Anđa mu je Boga prifatila:
"Bog i s tobom Turska seratlijo."
Mujo Anđi riječ progovara: 45
"A za Boga Anđelijo mlada
Đe je Kaur Novaković Grujo?"
Anđa na njeg’ okom prevaljuje;
Prevaljuje pa mu namiguje —
Šaret čini na bjela šatora, 50
Da se nebi probudio Grujo
Anđelija zbori polagano.
Kad to viđe Krajiniću Mujo,
Od dorata konja oskočio,
Pa ulježe Turčin pod šatorom — 55
Šnjegovijeh trideset Turaka;
Navališe Novaković Gruju
Da njegove savežuju ruke.
Od sna Grujo na noge đipio.
Dokle Turci savezaše Gruja, 60
Izgubiše tri najbolja druga,
Obališe svilena šatora,
Grujičino uzeše oružje
I njegova konja od megdana,
Oćerašs niz planinu Turci 65
Savezana Novaković Gruja.
Mujo jaše konja Grujičina,
Anđelija Mujova dorina.
Kada bili na sred od planina.
Proplakao dijete Jovane 70
Pa Grujici babu besjedio:
"Ajde zbogom moj babo Grujica,
Ja ostadoh ovde u planinu,
Jere sam se umorio ljuto."
Kad to začu Novakov Grujica 75
Onda Grujo govori Jovanu:
"O Jovane moj žalosni sine,
Ajde pođi majci Anđeliji
Nećeli te primit na dorina."
Tad potrča dijete Jovane, 80
Te se moli majci Anđeliji
Da ga primi na konja dorina.
Anđa mu je riječ besjedila:
"Nos’ te đavo niz goru zelenu,
Ja te primit neću na dorina; 85
Pa dovati pletenu kandžiju
Te ošinu dijete Jovana.
Pišti Jovan kao zmija ljuta:
"Jaoh mene moj Grujica babo,
Ja nemogu više niz planinu 90
A tebe mi odvedoše Turci
Ja ostadoh u goru zelenu
Da me jedu od planine vuci."
No Grujica sinu besjedio:
"O Jovane moj žalosni sine, 95
Nu se pripni na stanca kamena,
A s kamena babu na ramena. —
Da te nosim svezan niz planinu."
To je Jovan poslušao Gruja
Te se pripe na stancu kamenu, 100
A s kamena ocu na ramena —
Pa ojdoše niz goru zelenu.
Tiho Turci goru suminuše
Da ih Novak nebi pripazio.
No da kučku vidiš Anđeliju; 105
Do Turčina konja dogonjaše,
On joj ruke u njedarca tura
Na očima Novakova Gruja.
Kada Goru suminuše pustu
U polje su zanoćili Turci, 110
U ledinu direk udarili
Za direka savezali Gruja.
Kod njeg, sjedi dijete Jovane.
Mujo penje bijela šatora,
Pod šatorom s Anđelijom pođe. 115
Ostali su vatru naložili,
Oko vatre posjedoše Turci.
Mujo ljubi Grujičinu ljubu
Pod njegova svilena šatora.
Kad je bilo noći po ponoći 120
Zaspali su oko vatre Turci,
Al’ ne spava ko me je nevolja —
Nespavaše Novaković Grujo
Ni dijete ludani Jovane.
Onda Grujo besjedi Jovanu: 125
"O Jovane moj milosni sine,
Provuci se sine pod šatorom,
Netli sablju ukrasti Turčinu;
Pazi sine da ne čuje majka
Ali Turčin Krajiniću Mujo." 130
No da vidiš dijete Jovana —
Ka’no brate pile od sokola,
Provuče se između Turaka,
Dokle Jovan pod šatora dođe
I ukrade sablju od Turčina, 135
Donese je do Grjice baba;
Al’ se pusta izvadit ne daje,
Sablja jaka a nejake ruke
Te je Jovan izvadit nemože.
No Grujica besjedi Jovanu: 140
"Dodaj mene sablju u zubima."
Jovan ga je hitro poslušao.
Grujo sablju zubom prihvatio
A Jovan je miče za nožnicu,
Pošto sablju bjehu izvadili 145
Onda Grujo besjedi Jovanu:
"Udri sine sabljom po konopu."
Jovan sabljom zamanuo britkom,
Sablja oštra konop prihvatila
I dvije je struke prekinuo; — 150
Drugom Jovan sabljom zamahnuo
Te cijele sveze prekinuo
I Grujici ruku obranio.
Pa dijete riječ besjedilo:
"Jaoh mene moj Grujica babo 155
Đe ja tvoje posijekoh ruke!"
Al’ Grujica sinu besjedio:
"A neboj se dijete Jovane,
Ovo nije od Grujice krvca
No je ova krvca od konopa." 160
Kad se Grujo ruka dofatio
Na noge je veze okinuo;
Kad se Grujo vezah oprostio
Kao da se krila prifatio;
Pa otide junak među Turke 165
Te ih kolje oko vatre žive,
Kad posječe trideset Turaka,
Onda Grujo pođe pod šatora;
Kad ulježe momak pod šatorom —
Ali Anđa ruke zaklopila 170
Krajiniću Muju oko vrata.
Grujica ga nogom udario:
"Diž’ se kurvo Krajiniću Mujo.
Čiju ljubiš lijepu ljubovcu?"
Kad pogleda Krajiniću Mujo 175
Više sebe Novaković Gruja:
Ciknu Mujo a pokliče Turke;
Al’ za ludu fajde ne imade.
Sabljom mahnu Novakov Grujica
Te posječe Krajinića Muja — 180
A ufati Anđeliju ljubu,
Pa je sveza Novaković Grujo,
A doziva dijete Jovana:
Nahrani ga leba bijeloga
I debela mesa omnujega — 185
A napoji vina crvenoga,
U to sabah zora otvorila;
Podiže se Novakov Grujica,
Te uzjaha na konja dorina,
Zase turi dijete Jovana; 190
A s Turaka ruho i oružje
Na druge je konje tovario,
Pa poćera Grujo uz planinu;
A svojojzi ljubi Anđeliji —
Dade Grujo sohu kiridžinsku, 195
Da mu konje ćera uz planinu,
Ona goni pješki na opanke
I tu joj je dosta dobra bilo;
Dok dođoše gori Romaniji,
Tu Grujica popeo šatora, 200
Pa on stade piti vino hladno
Sa Jovanom nejakijem sinom.
Svog Jovana među oči ljubi —
Pa besjedi ljubi Anđeliji:
"Anđelijo moja vjerna ljubo, 205
Al’ mi voliš sablju celivati,
Al’ svijećom voliš svijetliti?"
No besjedi ljuba Anđelija:
"Gosiodare Novakov Grujica,
Svijećom ti volim svijetliti 210
Nego tvoju sablju celivati —
Ako jadna ni spavati neću?
Jer je tvoja sablja poganjena,
Poganjena krvlju. od Turaka."
Mudra bila kitna Anđelija — 215
Mudra bila tu se prevarila!
Skoči Grujo na noge lagane
Te napravi voštanu košulju,
Zapali je sa četiri strane.
Kad joj oganj do očiju dođe 220
Ona moli svoga gospodara:
"Nedaj Grujo tvoje oči crne,
Dosta si ih poljubio puta."
Al’ besjedi Novakov Grujica:
"Anđelijo moja vjerna ljubo, 225
Dok ljubio — dotlen i branio —
Sad nek brani Krajiniću Mujo."
Kad joj oganj do dojaka dođe,
Tad besjedi svom sinu Jovanu:
"Nedaj sine tvoje bjele dojke, 230
Koje su te mlekom podnjivile."
Al’ besjedi nejaki Jovane:
"Gori kučko da bi izgorela.
Ako si me mlijekom ranila
Aln me je dosta stalo skupo: 235
Goneći me pješki niz planinu
Bijući me bičem pletenijem,
Na baba me tovarila moga?
Na obraz mi ranu načinila —
Kad sam stio probuditi baba? 240
Nego gori da bi izgorela."
Tad izgore kučka Anđelija,
Pretvori se prahom i pepelom
U zelenoj gori Romaniji.
Grujo osta na vrh Romanije 245
Sa Jovanom nejakijem sinom?
Ispijajuć crveniku vino —
Hoće Grujo vesela mu majka
Njemu majka a mene družina.
Junačke pjesme iz zbirke
S. Radulovića i B. Sredanovića.
Datoteka:Murat Sipan vinjeta.jpg
