Zakon o robnim rezervama (2011)
| Ovaj propis je prestao da važi! |
ZAKON O ROBNIM REZERVAMA
Član 1.
Ovim zakonom uređuje se formiranje, planiranje, korištenje i obnavljanje robnih rezervi u Republici Srpskoj (u daljem tekstu: robne rezerve), upravljanje robnim rezervama, obezbjeđivanje i održavanje skladišnog prostora za smještaj i čuvanje robnih rezervi, finansiranje javnog preduzeća koje upravlja robnim rezervama i organi upravljanja, kao i ostala pitanja u vezi sa robnim rezervama.
Član 2.
Robne rezerve formiraju se radi ostvarivanja opšteg interesa kojim se obezbjeđuju osnovne potrebe Republike Srpske (u daljem tekstu: Republika) i jedinica lokalne samouprave u proizvodima, robi i sredstvima iz člana 3. ovog zakona.
Član 3.
(1) Robne rezerve su:
a) osnovni poljoprivredni proizvodi (uključujući i rezerve mesa u živoj stoci) i industrijsko-prehrambeni proizvodi neophodni za ishranu stanovništva, industrijsko-neprehrambeni proizvodi (sirovine, reprodukcioni materijal, energetski proizvodi, industrijski proizvodi i derivati nafte koji su potrebni za proizvodnju, lijekovi humani i veterinarski, sanitetski materijal i medicinsko-veterinarska i druga sredstva), potrebni za proizvodnju i transport robe, od posebnog značaja za Republiku (u daljem tekstu: roba),
b) pokloni i pomoć u robi i u novcu i v) druga vrsta robe u skladu sa Planom obnavljanja i razvoja robnih rezervi i g) novčana sredstva u domaćoj i stranoj valuti.
(2) Robne rezerve su i roba oduzeta u postupku inspekcijskog nadzora.
Član 4.
Robne rezerve koriste se za:
a) obezbjeđivanje osnovnih potreba Republike u slučaju velikih prirodnih nepogoda, tehničko-tehnoloških, ekoloških katastrofa, ratnog stanja i neposredne ratne opasnosti, i drugih vanrednih prilika koje dovode do nestašice dobara za potrebe privrede i snabdijevanja stanovništva,
b) otklanjanje značajnih poremećaja i nestabilnosti na tržištu ili radi sprečavanja nastupanja tih poremećaja, a koji se ne mogu otkloniti drugim mjerama ekonomske politike, v) upućivanje hitne pomoći drugim državama u slučaju velikih katastrofa, tržišnih poremećaja, kao i pružanja pomoći tim državama i g) upravljanje robom oduzetom u postupku inspekcijskog nadzora.
Član 5.
(1) Robne rezerve formiraju se kupovinom iz domaće proizvodnje i ugovaranjem proizvodnje pojedinih proizvoda ili razmjenom.
(2) Ako na domaćem tržištu nema dovoljno određene robe iz domaće proizvodnje ili se ona ne proizvodi u Republici, odnosno u BiH, robne rezerve formiraju se kupovinom robe u inostranstvu.
(3) Roba se obnavlja prodajom ili kupovinom, zamjenom i davanjem na zajam.
(4) Roba se može ustupiti bez naknade socijalno ugroženim kategorijama stanovništva, ustanovama zdravstvene i socijalne zaštite, vaspitno-obrazovnim ustanovama, kao i ostalim subjektima u vanrednim situacijama u skladu sa ovim zakonom.
Član 6.
(1) Robne rezerve održavaju se stalnim obnavljanjem, zavisno od vrste robe i njenog vijeka trajanja, a u skladu sa Planom obnavljanja i razvoja robnih rezervi.
(2) Plan obnavljanja i razvoja robnih rezervi donosi Vlada Republike Srpske (u daljem tekstu: Vlada), na period od pet godina.
(3) Plan obnavljanja i razvoja robnih rezervi sadrži vrstu, naziv, količinu i vrijednost robe koja se formira, njen teritorijalni razmještaj, namjenu i kapacitet skladišnog prostora za njen smještaj, potrebni iznos sredstava za formiranje rezervi i održavanje tog prostora.
Član 7.
(1) Robnim rezervama upravlja javno preduzeće koje osniva Republika.
(2) Javno preduzeće iz stava 1. ovog člana osniva se kao jednočlano, zatvoreno akcionarsko društvo u 100% vlasništvu Republike pod punim poslovnim imenom: Javno preduzeće „Robne rezerve Republike Srpske“ a. d. Banja Luka (u daljem tekstu: Javno preduzeće).
(3) Sjedište Javnog preduzeća je u Banjoj Luci.
(4) Javno preduzeće je pravni nasljednik Republičke direkcije za robne rezerve.
(5) Na sva pitanja koja nisu regulisana ovim zakonom u vezi sa radom Javnog preduzeća primjenjuju se odredbe zakona kojima se uređuje poslovanje javnih preduzeća i poslovanje privrednih društava.
Član 8.
(1) Robne rezerve jedinica lokalne samouprave mogu se formirati na osnovu odluke nadležnog organa te jedinice.
(2) Nadležni organ jedinice lokalne samouprave dužan je da dostavi Javnom preduzeću akt o formiranju robnih rezervi, u roku od 30 dana od dana njegovog donošenja.
(3) Na osnovu akta iz stava 2. ovog člana, Javno preduzeće sarađuje sa nadležnim organima jedinica lokalne samouprave, radi praćenja i planiranja robnih rezervi.
Član 9.
(1) Vlada posebnim aktom utvrđuje koja privredna društva i javna preduzeća, čije je poslovanje od posebnog interesa za Republiku formiraju robne rezerve.
(2) Nadležni organ jedinice lokalne samouprave utvrđuje koja privredna društva i javna preduzeća, čije je poslovanje od lokalnog interesa formiraju robne rezerve.
Član 10.
Predmet poslovanja Javnog preduzeća je obavljanje djelatnosti: trgovine na veliko i malo poljoprivrednim proizvodima, sirovinama, živim životinjama, uzgojem životinja, saobraćaja i prevoza robe, ostalih uslužnih djelatnosti, skladištenja, obavljanje poslova spoljnotrgovinskog prometa, kao i obavljanje ostalih vidova trgovine i djelatnosti u skladu sa odlukom iz člana 12. ovog zakona.
Član 11.
(1) Imovinu i obaveze Javnog preduzeća čine pokretne i nepokretne stvari, novac, roba, potraživanja i dugovanja, kao i druga sredstva Republičke direkcije za robne rezerve prema popisu na dan statusne promjene.
(2) Vlada obezbjeđuje minimalni novčani ulog osnovnog kapitala Javnog preduzeća u iznosu od 20.000 KM.
Član 12.
(1) Vlada donosi Odluku o osnivanju Javnog preduzeća.
(2) Odlukom iz stava 1. ovog člana posebno se uređuje:
a) osnivač Javnog preduzeća,
b) poslovno ime i sjedište Javnog preduzeća,
v) djelatnost Javnog preduzeća,
g) oznaka da je Javno preduzeće organizovano kao zatvoreno akcionarsko društvo,
d) iznos osnovnog kapitala Javnog preduzeća, upisanog i uplaćenog kapitala Javnog preduzeća i oblik u kome se unosi ulog,
đ) broj akcija Javnog preduzeća i njihova nominalna vrijednost, vrsta i klasa akcija i pravo akcija svake klase,
e) ukupni ili procijenjeni iznos troškova u vezi sa osnivanjem Javnog preduzeća,
ž) posebne pogodnosti do dana osnivanja Javnog preduzeća,
z) druga pitanja koja osnivač ocijeni da su od značaja za rad Javnog preduzeća i
i) drugi elementi prema odredbama zakona kojima se uređuju javna preduzeća i privredna društva.
Član 13.
(1) Organi Javnog preduzeća su: skupština, nadzorni odbor i uprava.
(2) Funkciju skupštine Javnog preduzeća vrši Vlada.
Član 14.
(1) Skupština:
a) donosi Plan obnavljanja i razvoja robnih rezervi,
b) donosi Plan poslovanja Javnog preduzeća,
v) donosi Akcioni plan u skladu sa Planom obnavljanja i razvoja robnih rezervi,
g) određuje način upravljanja, korištenja i obnavljanja robnih rezervi,
d) usvaja godišnji finansijski i revizorski izvještaj i utvrđuje godišnji izvještaj o upravljanju Javnog preduzeća robnim rezervama,
đ) odlučuje o prodaji nekretnina koje nisu potrebne za skladištenje robe,
e) odlučuje o prenosu pojedinih sredstava Javnog preduzeća uz naknadu ili bez naknade određenim organizacijama i udruženjima, ako su ta sredstva korištenjem postala nefunkcionalna za dalje držanje,
ž) odlučuje o vrstama i količini robe iz čl. 4. i 5. ovog zakona, u skladu sa Akcionim planom,
z) odlučuje o kupovini robe na domaćem tržištu, kao i o kupovini robe iz uvoza, u skladu sa Akcionim planom,
i) odlučuje o obnavljanju i korištenju robnih rezervi za vrijeme vanrednog stanja, neposredne ratne opasnosti i rata,
j) donosi Program investicija za planski period i
k) obavlja i druge poslove skupštine akcionara, prema zakonu koji uređuje javna preduzeća i privredna društva.
(2) Vlada dostavlja Godišnji izvještaj o radu Javnog preduzeća: „Robne rezerve Republike Srpske“ Narodnoj skupštini Republike Srpske, na razmatranje.
Član 15.
(1) Akcionim planom iz člana 14. stav 1. tačka v) ovog zakona utvrđuje se: vrsta, naziv, količina i vrijednost robe koja se formira i obnavlja, najmanja količina pojedinih vrsta robe koja mora stalno biti na raspolaganju za potrebe snabdijevanja u slučaju prirodnih i drugih nesreća većeg obima, uslove pod kojima se određene vrste i količine stalnih rezervi mogu uskladištiti, zamjena i kapacitet skladišnog prostora za smještaj robe, teritorijalni razmještaj robe, te iznos i izvore potrebnih sredstava za izvršenje Akcionog plana.
(2) Plan iz stava 1. ovog člana sadrži i najmanje količine robe u robnim rezervama koje se isključivo koriste za namjene utvrđene u članu 4. ovog zakona.
(3) U postupku pripremanja Akcionog plana pribavljaju se usaglašeni prijedlozi nadležnih ministarstava, te obavlja međusobna saradnja i koordinacija, naročito u pogledu određivanja vrste, količine i namjene robnih rezervi.
(4) Akcioni plan za naredu godinu donosi se do kraja tekuće godine, istovremeno sa postupkom donošenja budžeta Republike.
Član 16.
(1) Nadzorni odbor ima pet članova koje imenuje skupština na osnovu prethodno sprovedenog javnog konkursa.
(2) Mandat članova nadzornog odbora traje četiri godine, uz mogućnost ponovnog izbora.
Član 17.
(1) Nadzorni odbor nadležan je da:
a) bira i razrješava upravu, odnosno nadzire rad uprave,
b) predlaže skupštini na usvajanje, Plan obnavljanja i razvoja robnih rezervi i Plan poslovanja Javnog preduzeća i Akcioni plan,
v) usvaja polugodišnje finansijske izvještaje i predlaže skupštini na usvajanje godišnje finansijske izvještaje,
g) usvaja polugodišnje izvještaje o poslovanju Javnog preduzeća,
d) predlaže skupštini godišnji izvještaj o poslovanju Javnog preduzeća,
đ) predlaže skupštini akcionara na usvajanje Statut Javnog preduzeća,
e) donosi Poslovnik o radu nadzornog odbora i druga akta Javnog preduzeća,
ž) osigurava utvrđivanje i sprovođenje interne revizije,
z) predlaže skupštini imenovanje i razrješenje članova Odbora za reviziju,
i) donosi odluku o investiranju u skladu sa zakonom,
j) daje saglasnost na akt kojim se uređuje unutrašnja organizacija i sistematizacija poslova i radnih zadataka, prava, obaveze i odgovornosti zaposlenih u Javnom preduzeću,
k) predlaže skupštini i ostale akte u skladu sa ovim zakonom i
l) obavlja i druge poslove nadzornog odbora, prema zakonu koji uređuje javna preduzeća i privredna društva.
(2) Nadzorni odbor obavezan je da posredstvom nadležnih ministarstava za određenu oblast predloži skupštini donošenje akata iz člana 14. ovog zakona.
Član 18.
(1) Članovi nadzornog odbora moraju imati visoku stručnu spremu i odgovarajuće radno iskustvo.
(2) Članovi nadzornog odbora ne mogu biti lica:
a) koja su osuđivana za krivično djelo i prekršaje iz oblasti privrednog poslovanja i b) kojima je pravosnažnom presudom izrečena mjera zabrane vršenja djelatnosti iz oblasti privrednog poslovanja.
(3) Na izbor i imenovanje članova nadzornog odbora primjenjuju se odredbe zakona kojim se uređuje sukob interesa u organima vlasti Republike i zakona koji propisuje ministarska, vladina i druga imenovanja Republike.
Član 19.
Članovi nadzornog odbora mogu biti razriješeni i prije isteka mandata:
a) na lični zahtjev,
b) u slučaju da ne postupaju u skladu sa ovim zakonom i aktima Javnog preduzeća,
v) u slučaju zloupotrebe položaja i
g) ako nastupe druge zakonom propisane okolnosti nespojive sa obavljanjem dužnosti u nadzornom odboru.
Član 20.
(1) Direktor Javnog preduzeća rukovodi poslovanjem, zastupa i predstavlja Javno preduzeće i odgovara za zakonitost poslovanja Javnog preduzeća, odlučuje o svim pitanjima poslovanja Javnog preduzeća koja ne spadaju u nadležnost skupštine i nadzornog odbora u skladu sa ovim zakonom, te obavlja i druge poslove prema zakonu koji reguliše javna preduzeća i privredna društva.
(2) U pogledu uslova za izbor, kao i u pogledu uslova za razrješenje direktora Javnog preduzeća primjenjuju se odredbe čl. 18. i 19. ovog zakona.
Član 21.
Javno preduzeće je obavezno da formira Odbor za reviziju u skladu sa zakonom koji uređuje rad javnih preduzeća.
Član 22.
(1) Sredstva za rad, Javno preduzeće obezbjeđuje iz:
a) redovnog poslovanja,
b) sredstava budžeta Republike,
v) sredstava obezbijeđenih na osnovu posebnih propisa,
g) sredstava koja privredna društva i druga pravna lica izdvajaju za osnivanje operativnih rezervi po posebnim propisima,
d) sredstava od zakupnine skladišta i najma opreme,
đ) sredstava iz dobijenih kredita i donacija u robi i novcu,
e) emisije hartija od vrijednosti i
ž) drugih izvora u skladu sa ovim zakonom.
(2) Sredstva iz stava 1. t. a), b), g), d), đ), e) i ž) ovog člana namijenjena su za pokriće troškova kupovine robe, plaćanja usluga, investicionih ulaganja i za druge poslovne svrhe u skladu sa zakonom i vode se na računu Javnog preduzeća otvorenom kod poslovne banke sa sjedištem u Republici.
Član 23.
(1) Javno preduzeće obavezno je da u svojim zalihama obezbijedi i kontinuirano obnavlja minimum robe, po strukturi i obimu, planiran Planom obnavljanja i razvoja robnih rezervi i Akcionim planom.
(2) Javno preduzeće obavezno je da u obavljanju djelatnosti iz ovog zakona preduzme sve neophodne mjere radi blagovremenog sprečavanja nastanka štete na robi.
Član 24.
(1) U svom poslovanju Javno preduzeće zaključuje ugovore o poslovima robnog prometa i druge ugovore, na način i pod uslovima koji su propisani za javna preduzeća privredna društva.
(2) Javno preduzeće obavezno je da prilikom zaključivanja ugovora iz stava 1. ovog člana postupa sa pažnjom dobrog privrednika.
(3) Za obaveze nastale po ugovorima iz stava 2. ovog člana, Javno preduzeće odgovara cjelokupnom imovinom.
Član 25.
(1) Smještaj i čuvanje (u daljem tekstu: skladištenje) robe, po pravilu, obavlja se u sopstvenom skladišnom prostoru Javnog preduzeća.
(2) Skladištenje robe može se obavljati i u skladištu uzetom u zakup od pravnog lica, ukoliko skladište ispunjava uslove, odnosno odgovara funkciji čuvanja robe.
(3) Javno preduzeće ugovorom reguliše zakup skladišta iz stava 2. ovog člana.
(4) Ugovorom iz stava 3. ovog člana ne može se predvidjeti pravo preče kupovine robe iz robnih rezervi u korist pravnog lica kome je roba povjerena na smještaj i čuvanje.
(5) Izuzetno, u određenim slučajevima Javno preduzeće može robne rezerve čuvati u skladištima pravnih lica koja proizvode određenu robu.
(6) Pravno lice iz stava 2. ovog člana ne može bez saglasnosti Javnog preduzeća tu robu koristiti, otuđiti, zamijeniti robom druge vrste ili kvaliteta robe, preskladištiti je ili koristiti na način koji nije ugovoren.
(7) Ugovorom o čuvanju robe može se, izuzetno, zavisno od vrste i kvaliteta robe, predvidjeti da obnavljanje vrši pravno lice kome je roba povjerena na čuvanje i to sukcesivnim korištenjem pojedinih količina robe i njihovom popunom istom vrstom, količinom i kvalitetom robe i to na osnovu isključive saglasnosti Javnog preduzeća.
Član 26.
(1) Godišnja neto dobit Javnog preduzeća raspoređuje se za pokriće gubitaka, za zakonske ili statutarne rezerve, u korist akcionara i za druge svrhe u skladu sa zakonom koji uređuje privredna društva.
(2) O raspodjeli dobiti utvrđenoj u finansijskom izvještaju Javnog preduzeća odluku donosi skupština, u skladu sa propisima kojima se reguliše poslovanje privrednih društava i javnih preduzeća.
Član 27.
Gubitak Javnog preduzeća pokriva se na teret obaveznih rezervi i kapitala Javnog preduzeća u skladu sa zakonom koji uređuje privredna društva i u skladu sa odlukom iz člana 12. ovog zakona.
Član 28.
(1) Nadzor nad sprovođenjem ovog zakona vrši Ministarstvo trgovine i turizma.
(2) Inspekcijski nadzor nad primjenom odredaba ovog zakona ili propisa donesenih za njegovo sprovođenje, vrši Republička uprava za inspekcijske poslove posredstvom nadležnih republičkih inspektora, odnosno inspektora u jedinicama lokalne samouprave, u skladu sa zakonom.
Član 29.
(1) Novčanom kaznom od 3.000 KM do 15.000 KM kazniće se za prekršaj Javno preduzeće ako robu robnih rezervi povjeri na smještaj i čuvanje pravnom licu sa kojim nema prethodno zaključen ugovor o smještaju, čuvanju ili ako takvim ugovorom predvidi pravo preče kupovine te robe u korist pravnog lica (član 25. Zakona).
(2) Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se odgovorno lice u Javnom preduzeću novčanom kaznom od 1.500 KM do 7.500 KM.
Član 30.
(1) Imovinu i obaveze Republičke direkcije za robne rezerve preuzima Javno preduzeće prema finansijskim izvještajima na dan statusne promjene.
(2) Javno preduzeće preuzima zaposlene iz Republičke direkcije za robne rezerve danom prestanka rada Republičke direkcije za robne rezerve.
Član 31.
(1) Vlada će u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona donijeti akt kojim se utvrđuju privredna društva i javna preduzeća od posebnog interesa za Republiku.
(2) Vlada će u roku od 15 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona donijeti Odluku iz člana 12. stav 1. ovog zakona.
Član 32.
Stupanjem na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o republičkim robnim rezervama („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 1/08 ), izuzev čl. 6, 7, 10, 17, 18, 20, 22, 24, 25, 26, 29, 31, 35. i 36. koji prestaju da važe 1. januara 2012. godine.
Član 33.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike Srpske“.
Broj: 01-1538/11
Datum: 13. oktobar 2011. godine
Predsjednik
Narodne skupštine
Mr Igor Radojičić, s. r.
Izvori
[uredi]- „Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 109/11