Deklaracija o proglašenju Republike srpskog naroda Bosne i Hercegovine
| Deklaracija o proglašenju Republike srpskog naroda Bosne i Hercegovine (1992) |
| Deklaraciju koju je donela Skupština srpskog naroda u Bosni i Hercegovini 9. januara 1992. godine, u Sarajevu. |
Zajednička država Jugoslavija stvorena je prije 73 godine dobrovoljnim ujedinjenjem njenih naroda. Njenim nastankom neki jugoslovenski narodi izvučeni su ispod vjekovne državnopravne dominacije austrougarskih zavojevača, što je omogućilo očuvanje njihove etničke posebnosti, jezika, kulture i tradicije i njihovu potpunu političku, pravnu i ekonomsku afirmaciju.
Srpska naroda je dao ogroman doprinos stvaranju zajedničke države, uloživši svoju snagu i živote miliona svojih sinova i kćeri. Uprkos svirepom postupanju fašističkih zavojevača i strašnom genocidu koji je nad njim u drugom svjetskom ratu izvršio marionetski režim NDH, on se ipak odlučio za dalji život u zajedničkoj, federativno uređenoj državi.
Danas, neodgovorni i sebični secesionisti, motivisani i pomagani od Jugoslaviji nenaklonjenih stranih sila, pokušavaju srušiti zajedničku državu, prekinuti njen državnopravni identitet i kontinuitet i ukloniti je sa istorijske scene. Čine to jednostranim aktima, na štetu drugih jugoslovenskih naroda, ignorisanjem ustavnih organa i institucija savezne države, izbjegavanjem pregovora i dogovora, kršenjem dogovorenih prekida oružanih sukoba, u cilju potpune internacionalizacije jugoslovenske krize i eventualne strane vojne intervencije.
Razvijanje i ukidanje federativne Jugoslavije nanijelo bi nenadoknadivu štetu svih jugoslovenskim narodima.
Politička koalicija muslimanske i hrvatske nacionalne zajednice u Bosni i Hercegovini pridružuje se secesionistima u njihovom pokušaju da razbiju Jugoslaviju. Svojim nastojanjem da izvrši secesiju Bosne i Hercegovine od Jugoslavije, ova koalicija grubo i bezobzirno ignoriše suverena prava srpskog naroda, pokušava da mu oduzme status konstitutivnog naroda i nametne svoje interesne i odluke. Ova istorijski neodgovorno uništava tradiciju zajedničkog života u svemu ravnopravnih naroda, krši i ruši postojeći ustavni poredak u Jugoslaviji i Bosni i Hercegovini i svojim aktima ukida osnove nastanka Bosne i Hercegovine kao federalne jedinice. Kratkovido pokušava da domaćoj i stranoj javnosti kao državne i ustavne odluke predstavi svoje potpuno protivustavne, protivzakonite i nelegitimne akte (Memorandum i Platformu) i na njenim utemelji svoj zahtjev za priznanje nezavisnosti Bosne i Hercegovine. One ne shvata da srpski naroda ne može odlučiti protiv interesa svojih sinova i budućih pokoljena, protiv svoje budućnosti i slobodoljubive tradicije.
Na poziv Skupštine srpskog naroda da poništi svoje nelegalne i nelegitimne akte i povuče svoj zahtjev za priznanje državne nezavisnosti Bosne i Hercegovine, muslimansko-hrvatska koalicija do danas nije pristala. Time je još jednom potpuno ignorisala suverenu volju srpskog naroda i ukazala mu šta ga sve još može očekivati u eventualno nezavisnoj Bosni i Hercegovini.
Pošto koalicija muslimanske i hrvatske nacionalne zajednice svojim aktima i zahtjevom za priznanje nezavisnosti Bosne i Hercegovine ruši osnove nastanka ove federalne jedinice i njeno ustavno uređenje, srpski narod je prinuđen da brani svoju slobodu, suverenost, status konstitutivnog naroda, dostojanstvo i svoju budućnost. On je dao svoj pristanak na zajednički život u Bosni i Hercegovini, ali samo kao federalnoj jedinici u sastavu federativne Jugoslavije, a ne u nekakvoj nezavisnoj i od Jugoslavije odvojenoj Bosni i Hercegovini.
Imajući u vidu sve ove istorijske, političke i ustavne činjenice,
polazeći od univerzalnog, neotuđivog i neprenosivog, ustavnom utvrđenog prava srpskog naroda na samoopredjeljenje, samoorganizovanje i udruživanje, na osnovu koga on slobodno određuje svoj politički status i obezbjeđuje ekonomski, socijalni i kulturni razvoj,
poštujući njegovu vijekovima dugu borbu za slobodu i samostalnost kao i spremnost na dobrovoljan, zajednički i ravnopravan život sa drugim narodima u zajedničkoj državi,
imajući u vidu da se on tokom drugog svjetskog rata odlučio da sa drugim narodima (Hrvatima i Muslimanima) konstituiše republiku, ali isključivo, izričito i nedvosmisleno samo kao federalnu jedinicu u sastavu federativne Jugoslavije, sa voljom i čvrstom odlukom da živi u istoj državi sa ostalim srpskim narodom i svjestan da mu samo takva država može garantovati zaštitu, slobodu i ravnopravnost,
sprovodeći njegovu plebiscitarno izraženu volju i odlučnost da ostane u federativnoj Jugoslaviji kao zajedničkoj državi dobrovoljno ujedinjenih naroda i njihovih republika, nasuprot neodgovornom nastojanju da se ona razbije i ukine,
izražavajući njegovu riješenost da odlučuje o svojoj sudbini i da ne pristane ni na jedno silom ili ucjenom iznutra ili izvana nametnuto rješenje,
uvažavajući njegovu odluku da u ovom sudbonosnom istorijskom trenutku više ne mogu predstavljati državni organi čiji se ustavni osnov ruši nelegalnim i nelegitimnim aktima koalicije muslimanske i hrvatske nacionalne zajednice,
konstatujući da predstavnici ove koalicije ne poništavaju svoje neustavne i nelegitimne akte i ne povlače svoj zahtjev za priznavanje nezavisnosti Bosne i Hercegovine,
u namjeri da doprinese rekonstruisanju Jugoslavije kao dobrovoljne zajednice, zasnovane na suverenosti i ravnopravnosti naroda i republika, vladavini prava i najviše stepenu zaštite ljudskih prava i sloboda i zaštiti manjina, slobodnom tržištu i pluralističkoj demokratiji,
nastojeći da doprinese mirnom i dogovornom rješavanju pitanje teritorijalnog razgraničenja i razrješenju drugih prava i obaveza u ostvarivanju prava na samoopredjeljenje muslimanskog i hrvatskog naroda u dosadašnjoj SR Bosni i Hercegovini.
Skupština srpskog naroda u Bosni i Hercegovini, kao legitimni, slobodno i demokratski izabrani predstavnik i zaštitnik njegovih prava i interesa, ostvarujući njegovu plebiscitom izraženu volju i na njoj zasnovanu svoju odluku da se pristupi formiranju Republike srpske Bosne i Hercegovine, na zasjedanju održanom 9. januara 1992. godine, donosi
DEKLARACIJU
O PROGLAŠENjU REPUBLIKE SRPSKOG NARODA BOSNE I HERCEGOVINE
I
Na područjima srpskih autonomnih regija i oblasti i drugih srpskih etničkih cjelina u Bosni i Hercegovini, uključujući i područja na kojima je srpski narod ostao u manjini zbog genocida koji je nad njim izvršen u drugom svjetskom ratu, a na osnovu plebiscita održanog 9. i 10. novembra 1991. godine na kome se srpski narod izjasnio za ostanak u zajedničkoj državi Jugoslaviji, osniva se i proglašava
REPUBLIKA SRPSKOG NARODA BOSNE I HERCEGOVINE
II
Republika se nalazi u sastavu savezne države Jugoslavije kao njena federalna jedinica.
III
Teritorijalno razgraničenje sa političkim zajednicama drugih naroda Bosne i Hercegovine, kao i razrješenje drugih međusobnih prava i obaveza, izvršiće se mirnim putem i dogovorno, uz uvažavanje etničkih, istorijskih, pravnih, kulturnih, ekonomskih, geografskih, komunikacijskih i drugih bitnih kriterija i uz poštovanje principa i pravila međunarodnog prava.
IV
Osnove društvenog, političkog i državnog sistema Republike urediće se njenim ustavom.
V
Ustavom Republike garantovaće se puna ravnopravnost i jednakost naroda i građana pred zakonom i zaštita od bilo kog oblika diskriminacije.
VI
Do izbora i konstituisanja novih organa i institucija koji će biti ustanovljeni ustavom Republike, funkcije državnih organa u Republici obavljaće sadašnja Skupština srpskog naroda u Bosni i Hercegovini i Ministarski savjet.
VII
Sjedište organa Republike je u Sarajevu.
VIII
Do donošenja ustava, zakona i drugih propisa Republike, na njenom području će važiti savezni propisi, kao i propisi dosadašnje SR Bosne i Hercegovine, osim onih za koje Skupština srpskog naroda utvrdi da su u suprotnosti sa saveznim Ustavom.
IX
Organi vlasti dosadašnje SR Bosne i Hercegovine predstavljaće zajedničke organe nacionalnih zajednica u prelaznom periodu, do konačnog teritorijalnog razgraničenja i razrješenja drugih prava i obaveza.
U prelaznom periodu zajednički organi konsenzusom donose neophodne odluke i akte.
X
Ova Deklaracija stupa na snagu danom donošenja.
XI
Ova deklaracija će se objaviti u »Službenom glasniku srpskog naroda u Bosni i Hercegovini«.
Broj: 02-72/92
9. januara 1992. godine
Sarajevo
Predsjednik
Skupštine srpskog
naroda u Bosni i
Hercegovini,
Mr Momčilo Krajišnik, s. r.
Izvor
[uredi]- Službeni glasnik srpskog naroda u Bosni i Hercegovini, Godina I — Broj 2, ponedjeljak, 27. januara 1992. Sarajevo.