Pismo vladike Save Petrovića 1776. godine Platonu

Pismo koje je uputio crnogorski vladika Sava Petrović ruskom mitropolitu Platonu 1776. godine, povodom ukidanja Srpske Patrijaršije u Peći 1776. godine i molidbe za zaštitu srpskoga naroda:

Čuje se u cijeloj Evropi i do ušiju dolazi o Vašoj razboritosti i brizi o svetim crkvama i o pravoslavlju, pa se raduje duša. Radi toga usuđujem se da Vaše preosveštenstvo uznemirim i da Vas obavijestim o opštem narodu slavenosrpskom koji živi pod teškim i nesnosnim jarmom turskog ropstva Božijim dopuštenjem radi naših grijehova. Nijedna eparhija nema svog prirodnog arhijereja Srbina, no su svi istjerani iz svojih prijestolja i lišeni nepravdom konstantinopoljskog patrijarha i njegovih sinoda, a na njihovo mjesto dovedeni Grci. Za sva pravila svetih apostola i svetaca nemaju nikakvih prava jer ih lišava patrijarh konstantinopoljski, [za] ono što je srpski nacion imao još od prvog svetitelja Save prosvjetitelja srpskog kako je to moguće naći kod kajita, to jest sultanskog sekretara. Uzdignite prijesto pale srpske arhiepiskopije koja je od Grka lišena svake ljepote nepravednim sudom konstantinopoljskog patrijarha i njegovih sinoda pravoslavlja. Velika vladarko Jekatarina, koja pravilno sudiš izrazi malo milosrđa svojega na nas nesrećne arhijereje srpske, da Tebe imamo za Božiju zastupnicu. Štiti nas kod Porte da se Grci ne bi miješali u srpski nacion čime ćeš nam se vječno odužiti.

Pravoslavni Božiji arhijereju Platone, ako je Bog u srcu Njenog Veličanstva, osloboditi će nam od Grka prijesto srpske arhiepiskopije Pećke. Ako li blagoizvoli Njeno Veličanstvo i Presveti Sinod te potpiše vječnosti radi da ubuduće pod Presvetim Praviteljstvujušćim Sinodom Sveruskim, da se nijedan arhiepiskop srpski ne može postaviti bez umoljavanja Njenog Veličanstva i presvetog sveruskog Sinoda. Ukoliko bude potrebe da na prijesto može doći ruski arhijerej kao arhiepiskop pećki po jednokrvlju i jednojezičju.

Iz toga bi mogla imati veliku vojnu čvrstinu Rusija od srpskog naciona, kako su to imali austrijski imperatori u svakom ratu s Portom. Tome će se radovati svi srpski arhijereji i sav srpski nacion i na to će se potpisati s radošću. Meni je u ruke to predato od svih arhijereja slavenosrpskih kao najstarijemu i nikakvoj vlasti nepodležnom s mojim crnogorskim narodom. Rusija će vremenom biti učvršćena krvlju srpskog naciona, to jest najdraže joj Crne Gore.

Na katedralnoj našoj mitropoliji, Cetinje, 26. februara 1776. Mitropolit skenderijski, crnogorski i primorski Sava Petrović