Desetodnevni izveštaj 718. pešadijske divizije od 6. decembra 1942.
Snimak originala (pisanog na mašini) u Arhivu Vojnoistorijskog instituta, NAV-T-315, v 2271, s. 150—2.
Div. Gf. Std., 6.12.1942.
718. peš. div.
POVERLjIVO
Odelj. lc
Br. B. br. 3591/42 pov.
Prilog:
I z v e š t a j o s i t u a c i j i
za period od 26.11. do 6.12.1942.
Izvori obaveštenja:
Izveštaji jedinica, |
Ast-izveštaji i | ne mogu se proveriti
hrvatski izveštaji |
Karta 1:200.000
I. Opšte:
Kako proizlazi iz iskaza zarobljenika, komunisti posle zauzeća Jajca 26.11.42. nisu računali s tako brzim nastupanjem nemačkih i hrvatskih trupa na ovom prostoru. Namera komunista je bila da posednu odbrambene položaje istočno, severoistiočno i jugoistočno od Jajca i tek kasnije, kada prispe pojačanje iz prostora Glamoča, da preduzimu udar na Turbe i Travnik. Takođe, iz sadašnje situacije kod neprijatelja može se videti da se glavnina neprijatelja stvarno nalazi istočno od linijie Donji Vakuf — Jajce i Jajce — Divičani (5 km severoistočno od puta Donji Vakuf — Jajce), skoro do linije Jezero — Jajce gde se došlo u dodir samo sa slabim neprijateljskim snagama. U napadu na Jajce uzele su učešća, prema iskazima zarobljenika i prema podacima iz zaplenjenih dokumenata, I i III komunistička divizija (6.000 ljudi). I divizija, čiji formacijski sastav još nije poznat, napala je grad Jajce sa severa, dok je III divizija sa svoje 3 brigade (I dalmatinska, V crnogorska i X hercegovačka) prodrla u grad s juga. III divizija je došla iz prostora Glamoč i držala je jakim snagama zaposednut jugoistočni i istočni prostor od Jajca, ali se ona ipak povukla prema severu u pravcu Skender-Vakufa i prema severozapadu u pravcu Mrkonjič-Grada ostavljajući vrlo jaku zaštitnicu.
Na osnovu iskaza stanovništva od 5.11.42.4 godine, 2 brigade iz jugozapadnog pravca treba da se nalaze u nastupnom maršu prema putu Gornji Vakuf — Jajce.
Na Majevici su komunisti posle višednevnih borbi potpuno razbili grupu Kerović. Gubici grupe Kerović iznose preko 300 ljudi, među njima i više komandira. U prostoru Višegrada prikupljaju se jake grupe antikomonista, koji posle povlačenja Italijana žele da zaposednu grad, kako bi sprečili njegovo posedanje od strane ustaša i hrvatske vojske.
II. Pojedinosti:
Prostor Romanija — Rogatica:
Prema hrvatskim izveštajima, ustanici (četnici) koji se trenutno nalaze na Romaniji imaju nameru da se povuku za Kalinovik, pošto se sigurnije osećaju na italijanskoj interesnoj zoni. Teško oružje oni žele da zakopaju bod Bogovića. Srpsko stanovništvo koje je bilo izbeglo u Srbiju iz prostora Rogatice, prilikom poslednje akcije, ponovo se vraća u svoja sela, ali zahteva od nemačkog Vermahta zaštitu od ustaša.
Granični prostor Drine:
Manje ustaničke grupe prikupljaju se ponovo kod Starog Broda da bi se domogle bosanskog prostora.
Prostor Bijeljina:
Komunistička grupa koja pristiže s Majevice i kreće se u pravcu Bijeljine nalazi se trenutno u prostoru Zabrđe (20 km jugozapadno od Bijeljine) — Dragaljevac (14 km jugozapadno od Bijeljiine). Komunisti vode živu propagandu i primoravaju stanovnike da se bore u njihovim redovima (regrutovanje). Četnici koje su komunisti ponovo napali pretrpeli su u ovim borbama visoke gubitke, između kojih su pali i četnički vođi: Stefanović, Prnjatović i Bižić. Kerović je, zbog visokih gubitaka koje je njegova grupa pretrpela u ovim borbama, doveo iz oblasti Ozrena i planine Trebave 2.000 ljudi.
Prostor Jajce:
Dva hrvatska vojnika, preobučena u civilna odala, bili su se od 26.11. do 30.11.42. sakrili u Jajcu, a zatim su od komunista dobili objavu za putovanje radi povratka u rodno mesto, Oborci i Karaula. Oni su o sadašnjoj situaciji u Jajcu izjavili sledeće:
U Jajcu i u bližoj okolini nailazi se oko 2.000 komunista, koja su naoružani puškama i mitraljezima. Teško oružje nije uočeno. Komunisti su odeveni u ustaške, hrvatske i nemačke uniforme a ima ih i u civilu. Štab brigade nalazi se u zgradi opštime. Radnje su opljačkane, životne namirnice su prenete u pravcu Ugara. Komunisti pretražuju svaku pojedinu kuću zbog oružja i prikrivenih vojnika. Akti osvete prema civilnom stanovništvu se ne preduzimaju. Jedan miting koji su sazvali komunisti i na koji je bilo pozvano i civilno stanovništvo nije bio posećen od strane civilnog stanovništva, tako da se ovaj morao otkazati. Stanovnici Jajca očekuju nemačke trupe.
III. Sabotaže:
Na železničkoj pruzi Doboj — Tuzla, aktom sabotaže, došlo je 26.11.42. do iskliznuća teretnog voza, baš pred jednim našim transportnim vozom za akciju Jajce.
IV. Gubici u novembru
Sopstveni gubici: | palih: | 28 |
---|---|---|
ranjenih: | 41 | |
nestalih: | 43 | |
zarobljenih: | - |
Hrvatski gubici: | palih: | 17 |
---|---|---|
ranjenih: | 50 | |
nestalih: | 169 | |
zarobljenih: | 66 |
Gubici neprijatelja: | mrtvih: | 519 |
---|---|---|
ranjenih: | veliki broj | |
zarobljenih: | 88 |
Fortner
Razrez u konceptu.