Bolen Doйčin

Izvor: Викизворник


Bolen Doйčin

Popadnala Cъrna Arapina,
popadnala solunski livagьe,
mi udrila belana čadara;
tain sakat ot Soluna grada,
leb im sakat po dve furni leba
i im sakat krava яloica,
i im sakat po bočka rakiя,
i im sakat p' hubava nevesta,
na nokь lюbit p'edna malka moma,
mi 'i lюbit i mi 'i zagubvit.
Site mi se redum izredie,
red padna na mlada Angelina.
Dvorьe metit Angelina mlada,
dvorьe metit, gradum sъldzi ronit,
so sъldzi mi dvorьe zavadila.
Йe dogleda Bolen Doйčina:
- Aй ti tebe, sestro Angelino!
Щo te tebe nužda doteralo,
dvorьe metiš, gradum sъldzi roniš?
Ali ti se, sestro, sdodealo,
ramni dvorьe, sestro, meteeщi?
Mene bolno, sestro, gledaeщi?
Rani, bolьki, sestro, vъrzeeщi,
i ponadi mene, gotveeщi?
- Aй ti tebe, brate, Bolen Doйčin!
Ta ne mi se mene sdodealo,
ramni dvorьe, brate, meteeщi,
tebe bolno, brate, gledaeщi,
rani, bolьki tebe vъrzeeщi
i ponadi tebe gotveeщi;
tuku mi se, brate, sdodealo,
popadnala Cъrna Arapina,
popadnala pod grada Soluna,
pod Soluna, solunski livagьe,
mi udrila belana čadara;
i mi sobra starci i popoi,
na den sakat po dve furni hlebec
i im sakat krava яloica,
i im sakat po bočka rakiя,
i im sakat po dve bočki vino,
na den sakat p' hubava nevesta,
na nokь sakat p' edna malka moma,
mi 'i lюbit i mi 'i zugibvit.
Site mi se redum izredia,
red mi padna, mene kя me zemet.
Йe govorit Bolena Doйčina:
- Aй ti tebe, sestro Angelino!
Alь toя te tebe briga našlo?
Evo imam za devet godini,
kъde ležam bolno na postelя;
aй otvori šarena kovčega,
da izvaiš trista lakti platno,
trista lakti platno bambakerno,
da izvъrziš rani ot andžari;
i zemaй mi moя ostra sabя;
evo imat za devet godini,
sabя v rъka ne mi йe fatena,
veke mi йe sabя ъrgьosana,
da я nosiš Umera bičakčia,
da mi ostrit sabя veresia,
ako stanam, skъpo ke mu platam,
ak' ne stanam, alal da mi činit.
I mi stana mlada Angelina,
i mi zede sabя ъrgьosana,
i mi otide duri u Umera.
- Aй ti tebe, Umer bičakčia,
tak' ti Boga, я ke ti se molяm!
Me dopuщil Bolena Doйčina
da mu ostriš sabя veresia,
ako stanit, skъpo kя ti platit,
ak' ne stanit, alal da mu činiš.
Tog' govorit Umer bičakčia:
- Aй ti tebe, mlada Angelino!
Ak' mi davaš tvoйte cъrni oči,
da ti ostram sabя Doйčinoa.
Se povrati mlada Angelina
nazad, plačeeщi, piщeeщi;
otdaleko Angelina vikat:
- Aй ti tebe, Bolena Doйčina!
Ne mi ostrit Umer bičakčia,
ne mi ostrit sabя veresia,
toй mi sakat moйve cъrni oči.
Йe govorit Bolena Doйčina:
- Ostaй sabя, sestro Angelino,
ostaй sabя na bela postelя
i vlezi mi temni konušnici,
da izvaiš moя bъrza konя;
nosi я u Mitre Pomorяnče,
nalbatina, verna pobratima,
da mi koit konя veresia;
ako stanam, skъpo kя mu platam,
kя mu platam žъltici dukadi.
I mi stana mlada Angelina,
i mi vleze temni konušnici,
mi izvai negva bъrza konя,
я otnes u Mitre Pomorяnče,
da mi koit konя veresia:
- Tak' ti Boga, Mitre Pomorяnče!
Ako stanit Bolena Doйčina,
kя ti platit konя za koenьe.
I йe velit Mitre pomorяnče:
- Aй ti tebe, mlada Angelino!
Ako daaš tvoe belo lice,
tvoe lice, kako йesno sъnce,
tvoйte veži, kak' morski poяйci,
tvoйte oči, kako cъrno grozьe!
I mi vikna mlada Angelina,
kъršit rъce ot beli kolena,
sъldzi ronit po beli obrazi,
ot obrazi šareni pazui,
ot pazui šareni skutei,
ot skutei po zemя surova.
Si povodi konя Doйčinoa,
lюto kъlnit mlada Angelina:
- Bog te ubil, Mitre Pomorяnče!
Zaщ' ne trъgna sabя da m'zagubiš,
tuku mene ti me postramoti!
I si trъgna, doma si otide
i mu kažvit bratu si Doйčinu:
- Aй ti tebe, Bolena Doйčina!
Щo mi stori golema stramota
so tvoяta verna pobratima,
щo яdefte, brate, щo piefte,
щo odefte, v gori na loenьe;
koga rekof za tvoяta konя,
da я koit, brate, veresia,
щo mi reče Mitre Pomorяnče:
ako daiš tvoe belo lice,
kя ti koяm konя veresia.
I se fъrli Bolena Doйčina,
i se fъrli na noga юnačka:
- Aй ti tebe, sestro Angelino!
Straf da nemaš, sestro, stram da nemaš!
Aй da zemiš studeno oružьe,
da go daiš Pletikose Pavle,
da mi miet studeno oružьe.
I mi stana mlada Angelina,
i mi zede studeno oružьe:
- Aй ti tebe, Pletikosa Pavle,
me dopuщi Bolena Doйčina
da mi mieš studon oružьe.
- Aй ti tebe, sestro Angelino!
Čumu ti йe studeno oružьe,
lilь йe bolen Bolena Doйčina!
- Popadnala Cъrna Arapina
pod Soluna, solunski livagьe,
i mi udril belena čadara,
i mi vikat starci i popoi,
tain mi sakat po dve furni hleb,
i mi sakat krava яloica,
i mi sakat po bočka rakiя,
i mi sakat po dve bočki vino,
na den sakat po mlada nevesta,
na nokь sakat p' edna malka moma,
mi 'i lюbit i mi 'izagubvit,
red mi padna, mene kя me zemat.
Toga velit Pletikosa Pavle:
- Aй ti tebe, mlada Angelino!
Alь mi davaš tvoя tonka stava;
stava imaš kako morska tъrska;
da ti miam studeno oružьe.
Ta si zede studeno oružьe,
si otide vo ramni dvoroi:
- Aй ti, brate, Bolena Doйčina!
Ne si imal verni pobratimi,
tuku bide turci nevernici!
Mi posaka moя tonka stava.
- Aй ti tebe, sestro Angelino!
Ubilo й moйte pobratimi,
ubilo й яdenьe, pienьe!
Otpuщi go platno bambakerno,
da izvъrziš rani ot andžari.
Go izvъrza mlada Angelina
mu izvъrza rani ot andžari,
i mu dade studeno oružьe.
Toй opasa svilena poяsa,
mi naredi studeno oružьe,
mi я zede sabя ъrgьosana
i mi яvna konя nekoena;
pravo odit pod grada Soluna,
pravo odit na bela čadara;
i mi sleze ot bъrzego konя,
mi izvade sabя diplenica,
mi zagubi Cъrna Arapina
i so nego žъlta Evreina.
I si яvna svoя bъrza konя,
glaa klade na konя pred sebe
i mi vъrvit po strede Soluna.
Щo go vide, se mi se začudi.
"Щo ke bidit ova čudno čudo!
Ovoй юnak, kako suvo drevo,
lice imat, kak vosok preceden,
щo mi stori golema unera!
Юnak bilo, юnak kя da bidit!
Ne mu trebat cъrkvi, manastiri,
da 'i prait, dobro da mi činit!"
Mi pomina po strede čaršii
i poйde pri Umer bičakčia:
- Aй ti tebe, Umer bičakčia!
Ti ne ostriš sabя veresia,
щo йe sakaš na moяta sestra,
щo йe sakaš neйdzinite oči?
I mi trъgna sabя diplenica,
mu я zede negoata glava.
I poйde pri Mitre Pomorяnče:
- Aй ti tebe, Mitre pomorяnče,
pomorяnče, verna pobratima,
щo te imaf koй moй cъrni oči,
щo йe ova golema stramota,
щo mi stori na moяta sestra!
I mu zede negoata glava.
I poйde pri Pletikosa Pavle,
mu я zede i negoa glava.
Doma odit, otdaleko vikat:
- Otvori mi, sestra Angelino,
otvori mi naši viti porti,
posteli mi šarena odaa
i baraй mi sveщi i labmadi,
donesi mi popoй zakonnici,
щo sakaše, sestro, se ti svъršif,
kя se delit duša ot snagava.
Da ne žalяš, sestro, da ne plačiš,
tuk' da zemeš svirci, daboani,
da mi storiš golema donamba.
I mi stana sestra Angelina,
mo otvori nivni viti porti,
uplašena, mošne ustrašena
koga vide glava ot Arapa.
Go pregъrna mlada Angelina,
go otnese v šarena odaa.
Kolko legna na meka postelя,
tъrgna duša Bolena Doйčina;
duri sestra mu zapali sveщa,
dade duša Bolena Doйčina.
Se sobrae starci i popoi,
mi kladoe svirci, daboani,
щo mi bie tri dni i tri nokьe.



Izvor[uredi]

Struga, Makedoniя (Miladinovci, № 88)